Marian Skierczyński, urodzony 4 września 1900 roku w Radomiu, to postać, która zapisała się w historii Polski poprzez swoje osiągnięcia zarówno w wojsku, jak i w sporcie. Zmarł 9 sierpnia 1983 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie trwały ślad.
Był on majorem saperów w Wojska Polskiego, co świadczy o jego imponującej karierze wojskowej. Równocześnie, Marian Skierczyński odnosił sukcesy jako lekkoatleta, co czyni jego życie jeszcze bardziej interesującym i wieloaspektowym.
Życiorys
Marian Skierczyński przyszedł na świat 4 września lub października w 1900 roku w Radomiu bądź Glinicach. Był synem Władysława oraz Józefy z Wdowików. w młodości kształcił się w Rządowej Szkole Handlowej w Kiszyniowie, a także aktywnie uczestniczył w ruchu skautowym. W 1917 roku dołączył do Związku Polaków w Kiszyniowie. W tym samym roku związał się z II Korpusem Polskim jako ochotnik. Po zaciętej bitwie pod Rarańczą trafił do niewoli, z której jednak zdołał uciec i wstąpił do 13 pułku strzelców pieszych 4 Dywizji Strzelców Polskich. W czasie swej służby walczył z bolszewikami na froncie, m.in. pod Stawropolem oraz Odessą. W czerwcu 1919 roku powrócił z dywizją do Polski.
9 lipca 1919 roku Marian został przyjęty do Wojska Polskiego, gdzie awansował na stopień kaprala. Służył w 28 pułku Strzelców Kaniowskich, biorąc udział w wojnie polsko-bolszewickiej. W dniu 25 lutego 1920 roku został skierowany do Szkoły Podchorążych Piechoty, a 20 lipca tego samego roku do Obozu Szkolnego Saperów. Po pomyślnym ukończeniu szkolenia, 23 listopada 1921 roku awansowano go na porucznika w korpusie oficerów inżynierii i saperów, ze starszeństwem datowanym na 1 września 1920. 1 grudnia 1921 roku trafił do 4 pułku saperów w Sandomierzu, a na początku 1923 roku ponownie awansował na porucznika.
W wrześniu 1925 roku, Marian wziął ślub z Haliną Różycką (1905–1978), która była siostrą znanego matematyka i kryptologa Jerzego Różyckiego. Para doczekała się dwojga dzieci: Wandy i Marka. Jako oficer 4 pułku saperów, Skierczyński był przydzielony do Centralnej Szkoły Wojskowej Gimnastyki i Sportów w Poznaniu, gdzie ukończył roczny Oficerski Kurs Wychowania Fizycznego w latach 1926/1927. W 1927 roku został wyznaczony przez Polski Komitet Olimpijski na Kurs Przedolimpijski Lekkiej Atletyki. W Centralnej Szkole pozostał od lipca 1927 roku, pełniąc rolę instruktora i wykładowcy w kolejnych Oficerskich Kursach Gimnastyki Sportowej oraz Wychowania Fizycznego, zajmując się bójkami, lekkoatletyką oraz sztukami walki, w tym także ju-jitsu. Reprezentując AZS Warszawa, startował w mistrzostwach Polski, zdobywając medale w zawodach lekkoatletycznych, w tym w biegu na krótkie dystanse oraz sztafetach. W 1929 roku uczestniczył w zawodach w Bernie.
Przechodząc z Poznania, Marian kontynuował służbę w nowo utworzonym Centralnym Instytucie Wychowania Fizycznego w Warszawie, gdzie przebywał do 1933 roku. W 1932 roku zyskał awans na stopień kapitana w korpusie oficerów inżynierii i saperów. dalej, od 1933 roku służył w 4 Batalionie Saperów, a od listopada 1934 roku w Dowództwie Saperów Ministerstwa Spraw Wojskowych, przekształconym na 8 batalion saperów. 28 listopada 1937 roku objął dowodzenie Ośrodkiem Sapersko-Pionierskim 23 Górnośląskiej Dywizji Piechoty. W marcu 1939 roku awansowano go na stopień majora i mianowano dowódcą 23 batalionu saperów, którym dowodził po wybuchu II wojny światowej, uczestnicząc w kampanii wrześniowej. W szczególności, w dniach 11–12 września 1939 roku zorganizował budowę polowego mostu na Wiśle pod Baranowem, co umożliwiło oddziałom Grupy Operacyjnej „Jagmin”, dowodzonej przez Jana Jagmin-Sadowskiego, nawiązanie skutecznej ewakuacji. Wyróżnił się w tej operacji i w 1970 roku został odznaczony przez Prezydenta Augusta Zaleskiego Orderem Virtuti Militari V klasy.
Marian wziął udział w bitwie pod Tomaszowem Lubelskim 21 września 1939 roku. 25 września tegoż roku trafił do niewoli niemieckiej, jednak udało mu się uciec. Niestety, 7 października 1939 roku został aresztowany i umieszczony w oflagu IX C Rotenburg, a następnie w Oflagu XI B Braunschweig i Oflagu II C Woldenberg. W ostatnim z tych obozów przyczynił się do organizacji życia sportowego, pełniąc funkcję prezesa klubu sportowego Wawel oraz kierownika wyszkolenia Rady Wychowania Fizycznego. Brał udział w olimpiadzie obozowej w 1944 roku. Po wojnie, w 1945 roku został ewakuowany do Stalagu X B Sandbostel, a następnie do Oflagu X C Lubeka, gdzie odzyskał wolność 2 maja 1945 roku.
10 grudnia 1945 roku powrócił do rodzinnego miasta, Warszawy, gdzie aktywnie zaangażował się w odbudowę Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego. Pełnił tam funkcję kierownika wyszkolenia praktycznego. Niestety, na początku lat pięćdziesiątych był zmuszony odejść z AWF. Zmarł 9 sierpnia 1983 roku w Warszawie, a jego ostatnim miejscem spoczynku jest Cmentarz Bródnowski.
Ordery i odznaczenia
Marian Skierczyński był wielokrotnie odznaczany za swoje zasługi i osiągnięcia. Oto niektóre z nagród, które otrzymał:
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari, przyznany w 1970 roku,
- Krzyż Walecznych,
- Srebrny Krzyż Zasługi, odznaczony 16 marca 1933 roku,
- Medal Międzyaliancki, przyznany przed rokiem 1923.
Publikacje
Marian Skierczyński wniósł istotny wkład w polską literaturę pedagogiczną, publikując kilka znaczących prac w dziedzinie gier i ruchu.
- Zabawy i gry ruchowe. Podręcznik metodyczny (1934),
- Wybijanka (1950).
Przypisy
- Marian Skierczyński [hasło w wyszukiwarce internetowej] [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 17.09.2023 r.]
- a b Wojskowe Biuro Historyczne [online], wbh.wp.mil.pl [dostęp 23.10.2020 r].
- a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v Bogusław Szwedo Na bieżni i w okopach. Sportowcy odznaczeni Orderem Wojennym Virtuti Militari 1914-1921 1939-1945, wyd. IPN, Rzeszów 2011, s. 253–255.
- a b c d e f g Henryk Kurzyński, Stefan Pietkiewicz, Marian Rynkowski Od Adamczaka do Zasłony. Leksykon lekkoatletów polskich okresu międzywojennego. Mężczyźni, wyd. Warszawa 2004, s. 198.
- Rocznik Oficerski 1932.
- Rocznik Oficerski 1939, s. 815.
- Głowacki 1986, s. 314.
- Steblik 1989, s. 682.
- Rocznik Oficerski 1928, s. 586, 600.
- Rocznik Oficerski 1924, s. 804.
- Rocznik Oficerski 1923, s. 880.
- Rocznik Oficerski 1924, s. 833.
- Rocznik Oficerski 1923, s. 910.
- Pawełek. CWSzGiS 1929, s. 45.
- Pawełek. CWSzGiS 1929, s. 48.
- Pawełek. CWSzGiS 1929, s. 51, 54, 58, 60, 71, 81, 83.
- Pawełek. CWSzGiS 1929, s. 71.
- Pawełek. CWSzGiS 1929, s. 76.
- Rocznik Oficerski 1932, s. 255.
- Rocznik Oficerski 1932, s. 829.
- Rocznik Oficerski 1928.
- Rocznik Oficerski 1923.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Aleksander Hertel | Wiktor Eichler | Kazimierz Załęski | Czesław Mierzejewski (1896–1963) | Jan Borowski (pilot) | Stanisław Sadowski (pułkownik) | Stanisław Rewoliński | Seweryn Kulesza | Jerzy Skrabek | Zenon Bosak-Pakowski | Julian Ptaszyński | Kazimierz Hertel | Władysław Bortnowski | Edmund Heldut-Tarnasiewicz | Maria Herdin | Władysław Flont | Stefan Szletyński | Henryk Wiśnicki | Jadwiga Piekarska | Marian Franciszek KowalskiOceń: Marian Skierczyński