Marian Franciszek Kowalski

Wojsko i służby mundurowe

Marian Franciszek Kowalski, znany również pod pseudonimem „Marek”, urodził się 3 grudnia 1895 roku w Radomiu. Był to wybitny oficer, który zapisał się w historii jako podpułkownik piechoty Wojska Polskiego.

Jego życie i kariera wojskowa są znaczącymi elementami polskiej historii wojskowości, a Kowalski pozostaje ważną postacią, którą warto bliżej poznać.

Obecnie, pamięć o nim jest pielęgnowana, a jego osiągnięcia są przypomniane przez historyków oraz pasjonatów dziejów wojskowości.

Życiorys

Marian Kowalski przyszedł na świat 3 grudnia 1895 roku jako syn Pawła i Władysławy z domu Wierzbowskiej. Jego ojciec pełnił rolę członka Organizacji Bojowej Polskiej Partii Socjalistycznej. Edukację zakończył w szkole handlowej w 1914 roku. Wkrótce po wybuchu I wojny światowej, 15 lipca 1914 roku, zaciągnął się do Legionów Polskich, a od 22 lipca 1914 roku służył w 1 kompanii I batalionu 1 pułku piechoty, gdzie awansował na plutonowego. Po 1915 roku znalazł się w obozie internowania w Szczypiornie oraz w Łomży.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, Kowalski został przyjęty do Wojska Polskiego. Jako porucznik uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej w szeregach 24 pułku piechoty. 3 lutego 1922 roku awansował do stopnia kapitana, ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 roku. W latach 20. XX wieku, jako oficer 24 pułku piechoty, stacjonował w garnizonie Suwałki, a później w Łucku. W 1928 roku pełnił również funkcję komendanta obwodowego przysposobienia wojskowego.

W 1930 roku został awansowany do stopnia majora piechoty, a przyznano mu starszeństwo od 1 stycznia 1930 roku. W tym samym roku przeniesiono go do 27 pułku piechoty w Częstochowie, gdzie objął stanowisko obwodowego komendanta przysposobienia wojskowego. W październiku 1932 roku awansował na dowódcę batalionu, a w sierpniu 1935 roku został przeniesiony do Powiatowej Komendy Uzupełnień w Sanoku, gdzie sprawował funkcję komendanta.

W Sanoku obsługiwał Sekcję Narciarską „Sanoczanka”, której siedziba mieściła się przy ulicy Jana III Sobieskiego 5. Sekcja działała w ramach sanockiego koła Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. W 1937 roku był również członkiem zarządu klubu LKS Pogoń Lwów oraz kierownikiem sekcji narciarskiej.

W 1939 roku, w czasie kampanii wrześniowej, pracował w Komendzie Rejonu Uzupełnień w Radomiu jako komendant rejonu uzupełnień. Po wybuchu II wojny światowej został internowany na Węgrzech, a później trafił do obozu Oflag III A Luckenwalde, gdzie uzyskał awans do stopnia podpułkownika.

Marian Franciszek Kowalski zmarł 11 grudnia 1975 roku. Został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 107-5-17). W życiu osobistym był żonaty z Ireną Małgorzatą z Kownasów (1907–1987), z którą miał syna Marka (1942–2013), uznanego etnografa oraz pisarza, i córkę Dorotę (1944–1999), która była historykiem i poetką.

Ordery i odznaczenia

Marian Franciszek Kowalski odznaczony został wieloma prestiżowymi wyróżnieniami, które świadczą o jego zasługach i odwadze. Oto lista jego odznaczeń:

  • krzyż niepodległości, przyznany 9 listopada 1931 roku,
  • krzyż walecznych, otrzymany czterokrotnie,
  • srebrny krzyż zasługi, nadany 10 listopada 1928 roku.

Przypisy

  1. Wykaz Legionistów Polskich 1914–1918. Marian Kowalski. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 08.07.2017 r.]
  2. a b c d e Cmentarz Stare Powązki: ZOFIA KOWALSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 08.07.2017 r.]
  3. Jerzy Kapłon: Zarys historii Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Sanoku. cotg.pttk.pl. [dostęp 02.07.2005 r.]
  4. M.P. z 1932 r. nr 13, poz. 408.
  5. M.P. z 1935 r. nr 11, poz. 97.
  6. M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 352 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  7. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
  8. Lwowski klub sportowy „Pogoń” w roku 1937. Lwów: 1937, s. 7.
  9. Rocznik Oficerski 1932, s. 36.
  10. Rocznik Oficerski 1932, s. 557.
  11. Rocznik Oficerski 1928, s. 193.
  12. Rocznik Oficerski 1928, s. 40.
  13. Rocznik Oficerski 1924, s. 360.
  14. Rocznik Oficerski 1924, s. 182.
  15. Rocznik Oficerski 1923, s. 416.
  16. Rocznik Oficerski 1923, s. 194.

Oceń: Marian Franciszek Kowalski

★★★★★
Średnia ocena:4.94 Liczba ocen:9