Wacław Kryński (wojskowy)

---

Życiorys

Wacław Kryński przyszedł na świat 8 sierpnia 1898 roku w Radomiu, w rodzinie, która była wielodzietna. Jego rodzicami byli Adam oraz Anna z Majewskich. Do roku 1914 uczył się w gimnazjum umiejscowionym w Lubartowie. W 1915 roku podjął ryzykowną decyzję i wraz z bratem Zygmuntem uciekł z domu rodzinnego, co zaprowadziło ich do I Brygady Legionów Polskich. Tam został wcielony do sekcji, gdzie zaczynał osiągać szereg awansów aż na dowódcę. Po kryzysie przysięgowym, który miał miejsce w 1917 roku, Kryński związał się z Polską Organizacją Wojskową, przyjmując przy tym fałszywe nazwisko „Ciesiński”. W tym czasie znalazł również zatrudnienie jako praktykant rolny w majątku w Szczuchni.

W listopadzie 1918 roku Kryński złożył przysięgę i został przyjęty do Wojska Polskiego. Jako podchorąży przydzielono go do 1. pułku szwoleżerów Józefa Piłsudskiego, w którego szeregach brał udział w wojnie przeciwko bolszewikom. W 1921 roku ukończył szkołę, zdając maturę w gimnazjum im. Mikołaja Reja w Warszawie. 16 listopada 1923 roku zyskał awans na oficera zawodowego w stopniu porucznika, uzyskując 32. lokatę w korpusie oficerów jazdy, ze starszeństwem przypisanym do 1 czerwca 1920 roku. Zaledwie kilka lat później, w dniu 2 kwietnia 1929 roku, awansował na rotmistrza, gdzie zajmował 10. lokatę w korpusie oficerów kawalerii. 20 września 1930 roku przeniesiono go do Gabinetu Ministra Spraw Wojskowych, marszałka Polski Józefa Piłsudskiego.

W roku 1931, współpracując z pułkownikiem Janem Karczem, Kryński opracował „Zarys Historii Wojennej 1-go pułku szwoleżerów Józefa Piłsudskiego”. W 1934 roku podjął pracę w Szkole Podchorążych dla Podoficerów w Bydgoszczy, zajmując stanowisko dowódcy szwadronu szkolnego. Jego kariera awansowała, gdy 1 stycznia 1936 roku otrzymał stopień majora w korpusie oficerów kawalerii. W 1937 roku Kryński stanął na czele dywizjonu kawalerii KOP „Niewirków”. Po agresji ZSRR na Polskę, która miała miejsce 17 września, zmuszony był wycofać się na zachód, a 28 września dołączył do Podlaskiej Brygady Kawalerii.

Za bohaterskie przedarcie się dyonu z Niewirkowa do Podlaskiej Brygady Kawalerii oraz waleczność w bitwie pod Kockiem, Kryński został odznaczony przez gen. Franciszka Kleeberga Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari. Jednakże, ze względu na zmieniające się okoliczności wojenne, order został mu przesłany dopiero po wojnie przez władze komunistyczne. Po przegranej bitwie znalazł się w niewoli, osadzony w Oflagu VII A w Murnau. Po wyzwoleniu obozu w kwietniu 1945 roku udał się do Włoch, a w czerwcu tego roku przydzielono go do 6. pułku pancernego „Dzieci Lwowskich”. W styczniu 1946 roku awansował na zastępcę dowódcy 25. pułku Ułanów Wielkopolskich.

W październiku 1946 roku Kryński powrócił do Polski. W Gdańsku spotkał się z żoną Heleną Bogusławską, po 8 latach rozstania. Po pewnym czasie rodzina osiedliła się w Toruniu, gdzie Wacław postanowił zająć się rolnictwem, narzucając sobie specjalizację w cukrownictwie oraz melioracji. Ukończył studia w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, uzyskując dyplom inżyniera rolnika. Przez resztę swojej kariery zawodowej pracował jako główny specjalista do spraw zagospodarowania pomelioracyjnego łąk i pastwisk. Kryński był aktywnym członkiem Związku Zawodowego Pracowników Rolnych oraz sprawnie uczestniczył w działalności NOT i Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Wodnych i Melioracyjnych.

Zmarł 12 lipca 1980 roku w Toruniu, a jego miejsce spoczynku odnajdziemy na toruńskim cmentarzu św. Jerzego. Wacław Kryński i Helena Bogusławska doczekali się dwóch córek: Anny (ur. 1927) oraz Ewy (ur. 1931).

Ordery i odznaczenia

Wacław Kryński, wybitny wojskowy, był odznaczany licznymi medalami i orderami za swoje zasługi i odwagę na polu bitwy. Jego osiągnięcia wojskowe i zasługi dla ojczyzny zostały docenione poprzez przyznanie mu wielu prestiżowych wyróżnień.

• Order Virtuti Militari – otrzymał go dwukrotnie,
• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari – data nadania: 30 czerwca 1921,
• Krzyż Niepodległości – przyznany 2 sierpnia 1931,
• Krzyż Walecznych – odznaczony czterokrotnie,
• Złoty Krzyż Zasługi – nadany 11 listopada 1938,
• Srebrny Krzyż Zasługi – data nadania: 10 listopada 1928,
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
• Srebrny Medal za Długoletnią Służbę,
• Brązowy Medal za Długoletnią Służbę,
• Krzyż Legionowy,
• Odznaka za Rany i Kontuzje,
• Państwowa Odznaka Sportowa,
• Odznaka Strzelecka,
• Odznaka 1 Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego,
• Złota Odznaka Honorowa NOT,
• Srebrna Odznaka Honorowa NOT,
• Kawaler Orderu Legii Honorowej – nagroda przyznana przez Francję 30 grudnia 1932,
• Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej – przyznany przez Łotwę.

Wszystkie te odznaczenia świadczą o jego niezłomnym duchu, poświęceniu oraz wzorowej służbie w obronie ojczyzny.

Upamiętnienie

W czerwcu 2013 roku władze Torunia podjęły istotną decyzję, która upamiętniła wkład majora Wacława Kryńskiego. Dnia 20, radni miasta przyjęli uchwałę o nadaniu jego imienia jednej z ulic w mieście.

---

Oceń: Wacław Kryński (wojskowy)

---