Czesław Mierzejewski, urodzony 22 grudnia 1896 roku w Radomiu, to postać, która odegrała istotną rolę w historii Polski zarówno w wojskowości, jak i w sporcie. Zmarł 27 grudnia 1963 roku w Londynie, gdzie spędził ostatnie lata swojego życia.
Był on podpułkownikiem piechoty w Wojsku Polskim, co świadczy o jego zaangażowaniu w służbę dla kraju. Oprócz kariery wojskowej, Czesław Mierzejewski wyróżniał się jako lekkoatleta, specjalizując się w skoku wzwyż, co zapewniło mu miejsce w historii sportu polskiego.
Życiorys
Czesław Mierzejewski, urodzony 22 grudnia 1896 r. w Radomiu, był synem Czesława i Ireny z Krzywoszewskich. Jego edukacja rozpoczęła się w Szkole Handlowej w Radomiu oraz kontynuowana była w Szkole Handlowej w Kielcach. Już jako młody człowiek angażował się w harcerstwo oraz był członkiem „Zarzewia”. Wstąpił do Związku Strzeleckiego w 1912 roku. W 1914 roku został wcielony do armii rosyjskiej, jednak osiemnaście miesięcy później udało mu się uciec. 22 lipca 1915 r. przyjął nowe wyzwanie, wstępując do 1. pułku piechoty I Brygady Legionów Polskich.
Na stanowisku piłkarza zadebiutował już w 1917 roku, grając w drużynie legionowej. Od 10 lipca do 22 listopada tego samego roku był internowany w obozie w Szczypiornie, a następnie zaangażował się w Polską Organizację Wojskową, działając na terenie Krakowa.
1 listopada 1918 r. zyskał przyjęcie do Wojska Polskiego. Od stycznia 1919 r. pełnił służbę w 6. pułku piechoty Legionów, biorąc udział w wojnie polsko-ukraińskiej oraz wojnie polsko-bolszewickiej. 1 kwietnia 1919 r. uzyskał awans na podporucznika, a w 1921 roku za odwagę oraz bohaterstwo w walce, m.in. podczas zaciekłych walk o Dyneburg latem 1919, został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. Ranny w bitwie pod Borodzianką 11 czerwca 1920 r., powrócił na front 12 października tego samego roku, kontynuując służbę w swoim pułku na linii demarkacyjnej polsko-sowieckiej.
Po zakończeniu działań wojennych, awansowany na porucznika ze starszeństwem z dnia 1 września 1920 r., Mierzejewski kontynuował pracę w 6. pułku piechoty Legionów, stacjonując w Wilnie. Między 1920 a 1925 r. zainicjował tam program wychowania fizycznego i objął kierownictwo tego działu. Został awansowany na kapitana ze starszeństwem od 1 lipca 1925 r.
W tamtym okresie Mierzejewski aktywnie uprawiał sport, biorąc udział w piłce nożnej oraz lekkiej atletyce, w tym biegu na 110 m przez płotki oraz skoku wzwyż. Z powodzeniem reprezentował Strzelca Wilno, gdzie wystąpił w 6 spotkaniach finałów mistrzostw Polski w 1922 r. i w pięciu spotkaniach Laudy Wilno w 1923 r. Były to lata intensywnego rozwoju jego kariery sportowej, a jego osiągnięcia to m.in. rekord życiowy w skoku wzwyż – 1,72 w 1926 r. oraz w biegu na 110 m ppł – 17,2.
Jako członek wileńskiego pułku, Mierzejewski został przydzielony do Centralnej Szkoły Wojskowej Gimnastyki i Sportów w Poznaniu, gdzie w latach 1925/26 ukończył Oficerski Kurs Wychowania Fizycznego. Po zakończeniu kursu pozostał w szkole aż do 1929 roku, zajmując się wykładowstwem w zakresie regulaminu wychowania fizycznego oraz innych dyscyplin sportowych. Dodatkowo pełnił funkcję dowódcy kompanii podoficerskiej oraz prowadził kursy Przysposobienia Wojskowego dla młodzieży, a także ćwiczenia w Studium Wychowania Fizycznego na Uniwersytecie Poznańskim.
W latach 1927-1929 Mierzejewski był aktywnym lekkoatletą AZS Warszawa, zdobywając tytuł mistrza Polski w skoku wzwyż oraz czwarte miejsca w biegu na 110 m przez płotki. Udział w międzynarodowych zawodach zaowocował m.in. 2. miejscem w skoku wzwyż podczas zawodów Polska-Łotwa-Estonia w 1927 r. oraz 4. miejscem podczas rywalizacji z Jugosławią.
W 1928 r. Mierzejewski odniósł sukces, zdobywając złoty medal na mistrzostwach armii w skoku wzwyż oraz srebrny w biegu na 110 m przez płotki. W następnych latach jego udział w Lekkoatletycznych Kursach Przedolimpijskich, poprowadził go na Letnie Igrzyska Olimpijskie w Amsterdamie w 1928 r. Od 1929 r. Mierzejewski kontynuował służbę w nowo utworzonym Centralnym Instytucie Wychowania Fizycznego w Warszawie, gdzie w latach 1929-1931 sprawował funkcję kwatermistrza CIWF oraz był aktywnym członkiem zarządu Polskiego Związku Lekkiej Atletyki.
W lipcu 1933 roku Mierzejewski powrócił do służby w 6. pułku piechoty. Od 1 stycznia 1934 r. uzyskał awans do stopnia majora. W 1939 roku jego drogi prowadziły do Korpusu Ochrony Pogranicza, a w trakcie II wojny światowej pełnił rolę dowódcy batalionu KOP „Niemenczyn”. Po ucieczce na Litwę w 20 września 1939 r., uniknął internowania, przedostając się przez Szwecję do Wielkiej Brytanii.
Od 1942 r. Mierzejewski służył w 2. Oficerskim Batalionie Szkolnym Brygady Szkolnej I Korpusu Polskiego. W 1943 roku awansowany do stopnia podpułkownika, a w 1946 roku, po rozwiązaniu Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia, osiedlił się na stałe w Wielkiej Brytanii.
Zmarł 27 grudnia 1963 r. w Londynie.
Ordery i odznaczenia
W życiu Czesława Mierzejewskiego, wyróżnienia i odznaczenia zajmowały szczególne miejsce, będąc świadectwem jego zasług oraz oddania dla kraju.
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 4838 (1921),
- Krzyż Niepodległości (24 października 1931),
- Krzyż Walecznych (otrzymany czterokrotnie, przed 1924),
- Złoty Krzyż Zasługi (25 maja 1939),
- Srebrny Krzyż Zasługi (19 marca 1931),
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
- Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa),
- Medal Zwycięstwa (Médaille Interalliée).
Każde z tych odznaczeń stanowi ważny element jego biografii, ilustrując poświęcenie oraz zasługi na polu walki i działalności publicznej.
Publikacje
Czesław Mierzejewski, znany z licznych osiągnięć w dziedzinie sportu i wychowania fizycznego, był również autorem wielu publikacji, które wpłynęły na rozwój tych dziedzin. Poniżej przedstawiamy niektóre z jego znaczących dzieł, które ujawniają jego wkład w tę tematykę.
- Zabawy i gry ruchowe dla dzieci i młodzieży (1928, współautor: kpt. Zdzisław Szydłowski),
- Walka wręcz (1929, w: Gimnastyka autorstwa Waleriana Sikorskiego, współautor rozdziału: por. Baran),
- artykuły dotyczące m.in. opisu gier i programów gimnastycznych jako formy zaprawy zimowej do treningu lekkoatletyki, opublikowane w czasopismach „Żołnierz Wielkopolski” oraz „Junak”,
- Zasady nauczania lekkiej atletyki (1931, współautor: Józef Baran),
- Zaprawa lekkoatletyczna (1934).
Każda z tych publikacji przyczyniła się do popularyzacji różnych aspektów gimnastyki i lekkiej atletyki, stanowiąc cenne źródło wiedzy oraz inspirację dla przyszłych pokoleń trenerów i sportowców.
Przypisy
- Andrzej Gowarzewski Mistrzostwa Polski. Tom 1. Ludzie 1918–1939. 100 lat prawdziwej historii (1), wyd. gia, Katowice 2017, s. 129.
- W ewidencji Wojska Polskiego II RP był określany jako „Czesław I Mierzejewski” celem odróżnienia od innego oficera o tej samej tożsamości.
- Czesław Mierzejewski. boretti-saga.pl. [dostęp 12.11.2018 r.]
- Czesław Mierzejewski. myheritage.pl. [dostęp 12.11.2018 r.]
- Centralny Instytut Wychowania Fizycznego na Bielanach 09.12.1929 – 23.08.1935. awf.edu.pl. [dostęp 12.11.2018 r.]
- Zbigniew Łojewski, Tadeusz Wołejko Mecze międzypaństwowe I Reprezentacji Polski seniorów (mężczyźni), wyd. Komisja Statystyczna PZLA, Warszawa 1984, s. 92–93.
- Prochwicz 2003 ↓, s. 169.
- Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 733.
- Rocznik Oficerski 1939 ↓, s. 935.
- Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 60, 829.
- Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 377.
- Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 136.
- Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 434.
- Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 140.
- Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 219.
- Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 139.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 12 z 6 sierpnia 1929 r., s. 241.
- Pawełek. CWSzGiS 1929 ↓, s. 69.
- Pawełek. CWSzGiS 1929 ↓, s. 94.
- Pawełek. CWSzGiS 1929 ↓, s. 24, 60.
- Pawełek. CWSzGiS 1929 ↓, s. 48.
- Pawełek. CWSzGiS 1929 ↓, s. 75.
- Pawełek. CWSzGiS 1929 ↓, s. 91.
- Pawełek. CWSzGiS 1929 ↓, s. 92.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Jan Borowski (pilot) | Stanisław Sadowski (pułkownik) | Stanisław Rewoliński | Seweryn Kulesza | Jerzy Skrabek | Zenon Bosak-Pakowski | Teofil Pożyczka | Jan Kulza | Jerzy Fryczyński | Wacław Janaszek | Kazimierz Załęski | Wiktor Eichler | Aleksander Hertel | Marian Skierczyński | Julian Ptaszyński | Kazimierz Hertel | Władysław Bortnowski | Edmund Heldut-Tarnasiewicz | Maria Herdin | Władysław FlontOceń: Czesław Mierzejewski (1896–1963)