Wacław Piotr Janaszek, znany również pod pseudonimami „Bolek”, „Jaryna” oraz „Wacek”, był ważnym polskim inżynierem oraz oficerem wojskowym. Urodził się 1 grudnia 1903 roku w Radomiu. Swoje życie zakończył tragicznie 27 września 1944 roku w Warszawie.
Wacław Janaszek pełnił funkcję majora saperów w Wojsku Polskim, co świadczy o jego zaangażowaniu w służbę ojczyźnie oraz o wysokich kompetencjach technicznych w dziedzinie inżynierii wojskowej.
Życiorys
Wacław Piotr Janaszek przyszedł na świat 1 grudnia 1903 roku w Radomiu, w rodzinie pochodzącej od Józefa oraz Genowefy z Kubickich. W latach 1920-1923 uczęszczał do Korpusu Kadetów Nr 2 w Modlinie. W trakcie wojny z bolszewikami, w okresie od lipca do października 1920, zgłosił się ochotniczo do służby w Wojsku Polskim. W październiku 1923 roku rozpoczął naukę w Oficerskiej Szkole Inżynierii w Warszawie. Dnia 1 października 1925 roku otrzymał awans na podporucznika i został wcielony do 5 pułku saperów, stacjonującego w Krakowie.
Po zakończeniu szkoły oficerskiej, 30 września 1926 roku, kontynuował służbę w 5 pułku saperów. W kwietniu 1928 roku przeniesiono go do batalionu szkolnego saperów w Modlinie, a w sierpniu 1930 roku do Centrum Wyszkolenia Saperów, również w Modlinie. 17 października 1930 roku zyskał tytuł członka Komisji Doświadczalnej Saperów. W latach 1936-1939 kształcił się w Wyższej Szkole Inżynierii w Warszawie. Do marca 1939 roku pełnił funkcję oficera odkomenderowanego z batalionu mostowego w Modlinie.
W czasie kampanii wrześniowej służył w Dowództwie Saperów Armii „Pomorze”. Po zakończeniu działań wojennych, w 1939 roku, dołączył do konspiracyjnej organizacji Służba Zwycięstwu Polski, a następnie objął stanowisko redaktora pisma „Żołnierz Polski”. Z kolei od 1942 roku pełnił rolę szefa sztabu Kierownictwa Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej.
W dniach 1 sierpnia 1944 roku, podczas powstania warszawskiego, został szefem sztabu Zgrupowania „Radosław”. Od 8 sierpnia 1944 roku przez kilka dni pełnił obowiązki dowódcy Zgrupowania, zastępując rannego podpułkownika Jana Mazurkiewicza. Warto zwrócić uwagę, że dowodził tym zgrupowaniem w krytycznych momentach walk, w tym podczas obrony cmentarzy wolskich. Niestety, 25 sierpnia 1944 roku odniósł poważne rany w rejonie ul. Koźlej.
27 września 1944 roku został zamordowany przez Niemców w szpitalu powstańczym przy ul. Drewnianej 8 na warszawskim Powiślu. Po zakończeniu wojny, spoczął na Powązkach Wojskowych, gdzie znalazł miejsce wiecznego spoczynku obok majora Mieczysława Kurkowskiego, w kwaterach powstańczych (kwatera A24-6-11).
Awanse
W rankingu awansów Wacława Janaszka można zauważyć jego systematyczny rozwój kariery wojskowej na przestrzeni lat. Poniżej przedstawione są kluczowe daty oraz osiągnięcia w jego służbie.
- Podporucznik – 1 października 1925 z datą starszeństwa od 1 lipca 1925 i 1. lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów,
- Porucznik – 15 lipca 1927 z datą starszeństwa od 1 lipca 1927 i 1. lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów,
- Kapitan – 27 czerwca 1935 z datą starszeństwa od 1 stycznia 1935 i 32. lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów (w marcu 1939, w tym samym stopniu i starszeństwie, zajmował 32. lokatę w korpusie oficerów saperów, grupa liniowa),
- Major – 5 maja 1941,
- Podpułkownik – nadany pośmiertnie.
Ordery i odznaczenia
W dorobku Wacława Janaszka znajdują się liczne odznaczenia i wyróżnienia, które podkreślają jego zasługi i odwagę. Oto lista medali i odznaczeń, które otrzymał:
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari – przyznany pośmiertnie 2 października 1944 nr 13005,
- Krzyż Walecznych – przyznawany trzykrotnie,
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 „Polska Swemu Obrońcy”,
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.
Przypisy
- Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 25.11.2019 r.]
- rozkaz Dowódcy AK nr 502 z dnia 02.10.1944 r.
- Dz. Pers. MSWojsk., Nr 9 z 28.06.1935 r., s. 77.
- Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych Nr 19 z 22.07.1927 r., s. 212.
- Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych Nr 9 z 26.04.1928 r., s. 149.
- Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych Nr 101 z 07.10.1925 r., s. 548.
- Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych Nr 101 z 07.10.1925 r., s. 546.
- Rybka i Stepan 2006, s. 811.
- Rybka i Stepan 2006, s. 247.
- Łukomski Ł. G., Polak P. B., Suchcitz S. A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792 - 1945, Koszalin 1997, s. 424.
- Dane według: Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego, tom 5. Redaktor naukowy Piotr Rozwadowski. Dom Wydawniczy "Bellona", Warszawa 2002.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Józef Szyszko | Marian Janicki (żołnierz) | Wacław Zbrowski | Tadeusz Gaworski | Józef Marjański | Artur Ziętek | Józef Piotrowski (chorąży) | Sergiusz Papliński | Januariusz Cichowicz | Leonard Brzeziński-Dunin | Jerzy Fryczyński | Jan Kulza | Teofil Pożyczka | Zenon Bosak-Pakowski | Jerzy Skrabek | Seweryn Kulesza | Stanisław Rewoliński | Stanisław Sadowski (pułkownik) | Jan Borowski (pilot) | Czesław Mierzejewski (1896–1963)Oceń: Wacław Janaszek