Zenon Bosak-Pakowski


Zenon Bosak-Pakowski, znany również pod pseudonimem „Bosak”, to postać o istotnym znaczeniu dla historii Polski. Urodził się 22 stycznia 1890 roku w Radomiu, a swoje życie zakończył w tragicznych okolicznościach w 1940 roku w Charkowie. Był podpułkownikiem intendentem, który posiadał wyższe studia wojskowe w ramach Wojska Polskiego.

Jako aktywny działacz niepodległościowy, bez wątpienia przyczynił się do walki o wolność Polski. Niestety, stał się również ofiarą zbrodni katyńskiej, co podkreśla dramatyzm losów wielu ludzi zaangażowanych w ten ważny etap historii kraju.

Życiorys

Zenon Bosak-Pakowski przyszedł na świat 22 stycznia 1890 roku w Radomiu. Wychowywał się w rodzinie Władysława i Felicji z Terpińskich. Miał brata, Kazimierza, który również walczył w służbie wojskowej jako kapitan piechoty. Kazimierz zginął tragicznie w Charkowie w 1940 roku.

W 1911 roku zakończył naukę w siedmioletniej szkole w Będzinie. W latach 1913-1914 uczęszczał do Szkoły Podoficerskiej Związku Strzeleckiego. Swoją wojskową karierę rozpoczął w sierpniu 1914 roku, kiedy to przyłączył się do Legionów Polskich. Dowodził plutonem w 12 kompanii 2 pułku piechoty.

W maju 1915 roku został przeniesiony do 4 pułku piechoty, awansując kolejno na różne stopnie wojskowe: na chorążego piechoty 29 września 1914 roku, na podporucznika piechoty 18 stycznia 1915 roku oraz na porucznika prowiantowego 1 listopada 1916 roku. Po kryzysie przysięgowym w 1917 roku, 19 lipca został zwolniony z Legionów Polskich.

Po zakończeniu walk, 18 grudnia 1918 roku, przyjęto go do Wojska Polskiego z datą wsteczną na 27 listopada 1918 roku, z potwierdzeniem stopnia porucznika prowiantowego. Przydzielono go do Sekcji Gospodarczej Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie. W lutym 1919 roku przeniesiono go z Kadry Artylerii w Rembertowie do intendentury Dywizji Litewsko-Białoruskiej.

3 maja 1922 roku, dzięki swojej ofiarnej służbie, uzyskał awans do stopnia majora z datą starszeństwa 1 czerwca 1919 roku, zajmując 31. lokatę w korpusie oficerów administracji, dział gospodarczy. W latach 1923-1924 piastował stanowisko w Okręgowym Zakładzie Gospodarczym Nr III w Grodnie. W listopadzie 1924 roku wyruszył na dwuletni kurs do École supérieure de l’Intendance w Paryżu.

23 stycznia 1928 roku został awansowany na podpułkownika z datą starszeństwa 1 stycznia 1928 roku, stając na 1. lokacie w korpusie oficerów intendentów. W kwietniu 1928 roku zajął stanowisko dowódcy w 1 batalionie administracyjnym. Przeszedł następnie do Kierownictwa Marynarki Wojennej w Warszawie, gdzie pełnił rolę kierownika administracji pieniężnej, a w czerwcu 1938 roku został szefem Intendentury Dowództwa Okręgu Korpusu Nr IV w Łodzi.

Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku był przydzielony do sztabu obrony Lublina. Po wybuchu II wojny światowej, w wyniku agresji ZSRR na Polskę, znalazł się w sowieckiej niewoli w nieznanych okolicznościach. Osadzono go w obozie w Starobielsku, a wiosną 1940 roku padł ofiarą zbrodni NKWD. Zginął w Charkowie i został potajemnie pochowany w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach, gdzie od 17 czerwca 2000 roku znajduje się Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.

Upamiętnienie

W dniu 5 października 2007 roku, minister obrony narodowej Aleksander Szczygło, nadał mu pośmiertnie tytuł pułkownika. Uroczysty awans został publicznie ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w ramach wydarzenia „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

Zenon Bosak-Pakowski był osobą zasłużoną, a jego osiągnięcia zostały uhonorowane licznymi odznaczeniami. Wśród nich wyróżniają się:

  • Krzyż Niepodległości – przyznany 6 czerwca 1931 roku „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
  • Krzyż Walecznych – nadany trzykrotnie,
  • Złoty Krzyż Zasługi – przyznany w 1938 roku „za zasługi na polu pracy społecznej”.

Przypisy

  1. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 4 [dostęp 18.10.2024 r.]
  2. Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 17.09.2024 r.]
  3. Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 26.08.2024 r.]
  4. Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 28.08.2024 r.]
  5. „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 15.09.2023 r.]
  6. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  7. a b c d Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. 42.
  8. Lista starszeństwa 1917, s. 63.
  9. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 2 z 12.01.1919 r., poz. 46.
  10. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 3 z 14.01.1919 r., poz. 133.
  11. Lista starszeństwa 1922, s. 379.
  12. Rocznik Oficerski 1923, s. 1286, 1315.
  13. Rocznik Oficerski 1924, s. 1168, 1196.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 122 z 18.11.1924 r., s. 684.
  15. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 3 z 28.01.1928 r., s. 20.
  16. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 9 z 26.04.1928 r., s. 151.
  17. Rocznik Oficerski 1928, s. 765, 783.
  18. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 3 z 26.03.1931 r., s. 110.
  19. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 10 z 15.09.1933 r., s. 173.
  20. Rocznik Oficerski 1932, s. 314, 892.
  21. Jarno 2001, s. 139, 177, 320, 340.
  22. Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. LXXIV.
  23. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 3 z 11.11.1938 r., s. 26.

Oceń: Zenon Bosak-Pakowski

Średnia ocena:4.59 Liczba ocen:20