Stefan Leon Sławomir Rosiński jest postacią niezwykle istotną w polskiej ekonomii. Urodził się 20 lutego 1888 roku w Radomiu, a zmarł 16 grudnia 1964 roku w Poznaniu. Jako polski ekonomista, Rosiński piastował wiele znaczących stanowisk akademickich. Był profesorem na Uniwersytecie Poznańskim, gdzie wniósł znaczny wkład w rozwój nauk ekonomicznych.
Rosiński pełnił również funkcję dziekana Wydziału Handlu w Akademii Handlowej w Poznaniu. Nie tylko kształcił przyszłe pokolenia ekonomistów, ale także w latach 1945–1949 był prorektorem tej uczelni. Jego działalność wykraczała poza mury akademickie, angażując się w działania niepodległościowe oraz pełniąc funkcje urzędnika państwowego.
Życiorys
Stefan Rosiński był synem Marcelego Rosińskiego, notariusza, oraz Elżbiety z domu Czajkowskiej. Po zakończeniu nauki w szkole powszechnej w Radomiu, kontynuował swoje kształcenie w lokalnym gimnazjum humanistycznym. W 1903 roku przeniósł się do znanego cesarskiego Gimnazjum Aleksandrowskiego w Rydze, gdzie w 1907 roku uzyskał maturę.
Już w czasie nauki, zaangażował się w tajne polskie organizacje niepodległościowe. W latach 1905–1908 pełnił funkcję kierownika Związku Młodzieży Polskiej „Przyszłość”. Od 1909 roku był aktywnym członkiem Związku Młodzieży Polskiej „Zet”, a od 1910 roku, członkiem „Koła Braci” Zetu w Monachium, gdzie doszedł do wyższych stanowisk w organizacji, w tym przewodniczącego Koła Zetowego.
W 1909 roku rozpoczął studia z zakresu ekonomii politycznej na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego. Dwa lata później przeniósł się na Królewski Uniwersytet Ludwika Bawarskiego w Monachium, gdzie studiował pod okiem znanych profesorów, takich jak Lujo Brentano i Walther Lotz. W 1914 roku obronił pracę doktorską na temat handlu zbożowego w Królestwie Polskim, która została opublikowana w 1916 roku. W latach 1910-1919 opublikował również szereg artykułów dotyczących polityki oraz gospodarki.
W okresie I wojny światowej uczestniczył w pracach naukowych, organizowanych przez Naczelny Komitet Narodowy oraz Centralne Towarzystwo Rolnicze w Warszawie, gdzie od 1917 roku był kierownikiem Wydziału Społeczno-Ekonomicznego. Brał udział w Zjeździe Politycznym Wychodźstwa w Rosji w 1917 roku, gdzie został wybrany do Komisji Organizacyjnej. W 1916 roku wziął ślub z malarką Zofią Dziurzyńską.
Po wojnie, w 1919 roku, osiedlił się w Poznaniu, gdzie rozpoczął pracę w Ministerstwie byłej Dzielnicy Pruskiej jako Naczelnik Wydziału Polityki Gospodarczej, a od lutego 1920 roku pełnił obowiązki szefa Departamentu Przemysłu i Handlu. We wrześniu 1920 roku rozpoczął pracę na Uniwersytecie Poznańskim (UP) jako zastępca profesora, zajmując się wykładami z zakresu polityki handlowej oraz historii doktryn ekonomicznych. W 1928 roku dodał do swojego programu ogólny kurs ekonomii politycznej na Wydziale Rolniczo-Leśnym UP.
W 1926 roku równolegle rozpoczął pracę w nowo założonej Wyższej Szkole Handlowej w Poznaniu, gdzie zasiadał w Kuratorium instytucji. W 1930 roku uzyskał habilitację na temat działania ceł w teorii ekonomii, a w 1934 roku został profesorem nadzwyczajnym na tej samej uczelni. W maju 1939 roku objął obowiązki zastępcy prorektora po przekształceniu uczelni w Akademię Handlową.
Rosiński był również aktywnym członkiem wielu instytucji, w tym Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk oraz Komisji Morskiej Instytutu Bałtyckiego. W latach 1920–1923 oraz 1933–1939 pełnił rolę redaktora działu ekonomicznego w czasopiśmie „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, a przed II wojną światową opracowywał hasła do Encyklopedii Nauk Politycznych.
Po wojnie, w 1939 roku, po niemieckim wkroczeniu do Poznania, został wysiedlony do Krakowa. Pracował tam przez cały okres konfliktu w Zarządzie Głównym Banku Emisyjnego. W 1945 roku wrócił do Poznania, gdzie zaangażował się w działalność akademicką jako profesor nadzwyczajny ekonomii politycznej na Uniwersytecie Poznańskim. Od 1945 roku kontynuował także wykłady na Akademii Handlowej, gdzie pełnił różnorodne funkcje, w tym kierownika Katedry Ekonomii Politycznej.
W 1954 roku uzyskał tytuł profesora zwyczajnego UP, a rok później zorganizował Katedrę Finansów i Kredytu, którą kierował do 1952 roku. Uczestniczył w pracach reorganizacyjnych uczelni, jednak w marcu 1952 roku rozwiązał z nią stosunki służbowe z powodu braku „klasowego” ujęcia treści prowadzonych wykładów. W latach 1945–1947 zasiadał w Komisji Rewizyjnej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, a w 1960 roku przeszedł na emeryturę.
Stefan Rosiński zmarł 16 grudnia 1964 roku w Poznaniu, a jego miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu na Junikowie.
Odznaczenia
Stefan Rosiński, jako wybitny ekonomista, zdobył szereg zaszczytnych wyróżnień, które potwierdzają jego znaczący wkład w rozwój kraju.
- medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości, przyznany w 1928 roku,
- medal Niepodległości, otrzymany w 1931 roku,
- brązowy medal za Długoletnią Służbę, nadany w 1938 roku,
- odznaka „Za walkę o Szkołę Polską”, przyznana przed 1940 rokiem.
Przypisy
- a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x Jarosław Matysiak: Materiały Stefana Rosińskiego (1888–1964). Archiwum Polskiej Akademii Nauk w Warszawie – Oddział w Poznaniu. [dostęp 03.02.2020 r.]
- Zbigniew Zakrzewski: Rosiński Stefan Leon (1888–1964). W: Polski Słownik Biograficzny. T. XXXII. 1989–1991, s. 94–95.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Tadeusz Schwartz | Monika Puzianowska-Kuźnicka | Tadeusz Maresz | Jarosław Kłaczkow | Samuel Fiszman | Karol Maciej Butkiewicz | Alina Barszczewska-Krupa | Zdzisław Kędzia | Andrzej Zajtz | Stanisław Płużański | Andrzej Wyszyński | Karol Knabe | Roman Kierzkowski | Zdzisław Piątek | Stanisław Przyłęcki | Tadeusz Ulewicz | Leszek Kołakowski | Adam Rutkowski | Zdzisław Kułakowski | Władysław AraszkiewiczOceń: Stefan Rosiński (ekonomista)