Władysław Araszkiewicz

---

Życiorys

Urodziny Władysława Araszkiewicza miały miejsce 7 sierpnia 1905 roku w Radomiu, w rodzinie artysty malarza i nauczyciela rysunku, Władysława, który należał do Polskiej Partii Socjalistycznej. Po wydarzeniach rewolucyjnych w 1905 roku zmuszony był opuścić Królestwo Polskie. Jego matka, Stanisława pochodziła z rodziny Szyllerów.

W 1924 roku zakończył naukę w Gimnazjum im. Mikołaja Reja w Warszawie, a następnie zdecydował się na studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. 6 kwietnia 1933 roku uzyskał dyplom inżyniera architekta, jego praca dyplomowa nosiła tytuł „Dom wieżowy”. Z uwagi na trudną sytuację finansową rodziny, w latach 1922–1924 pracował jako urzędnik kontraktowy w Głównym Urzędzie Statystycznym.

W okresie 1924–1926 był zatrudniony w charakterze urzędnika skarbowego, a później dołączył do Ministerstwa Komunikacji, gdzie brał udział w pracach budowlanych i tworzeniu kosztorysów dla infrastruktury kolejowej. W 1930 roku rozpoczął pracę w Dziale Budynków w I Oddziale Drogowym, a później, jako kierownik, odpowiadał za projekty lotnisk cywilnych w takich lokalizacjach jak Mokotów, Okęcie, Gocław, Bielany oraz Spala.

W trakcie II wojny światowej nie angażował się w działalność konspiracyjną, zamiast tego wraz z żoną prowadził działalność handlową. Pierwszym projektem była firma handlowa „Lot”, później założył sklep sprzedający tytoń i artykuły piśmiennicze. Od 1944 roku do końca wojny pracował jako pracownik opieki społecznej w gminie Skolimów, w pobliżu Warszawy.

Po zakończeniu wojny, Araszkiewicz powrócił do Ministerstwa Komunikacji, gdzie na początku zajmował stanowisko starszego inspektora, a później naczelnikował Wydziałowi Lotnisk. W latach 1945–1948 pełnił funkcję dyrektora administracyjnego, a następnie dyrektora naczelnego Polskich Linii Lotniczych „Lot”. Wśród jego osiągnięć należy wyróżnić szybkie odbudowanie zniszczonego pasa startowego na lotnisku Okęcie w Warszawie, co pozwoliło na wznowienie połączeń lotniczych w Polsce już pod koniec 1945 roku.

W 1948 roku rozpoczął pracę jako starszy asystent na Politechnice Warszawskiej w Katedrze Budowy Lotnisk. W 1951 złożył pracę doktorską pod tytułem „Elementy budowy trasy lotniczej”. W latach 1950–1956 był jednym z inicjatorów i wicedyrektorów Instytutu Techniki Drogowo-Lotniskowej i Prefabrykacji Politechniki Warszawskiej. W okresie 1951–1952 współpracował również z profesorem Tomaszem Kluza, pełniąc rolę jego zastępcy.

W 1954 roku uzyskał nominację na profesora nadzwyczajnego, a w kwietniu 1962 na profesora zwyczajnego. W latach 1952–1954 pełnił urząd prorektora ds. młodzieży, a od stycznia do czerwca 1954 roku był rektorem Politechniki Warszawskiej. Po tym okresie ponownie został prorektorem oraz pełnił funkcję zastępcy rektora Aleksandra Dyżewskiego.

W 1956 jako jeden z współautorów uzyskał patent na wynalazek dotyczący produkcji sproszkowanego szkła wodnego rozpuszczalnego w wodzie. W latach 1956/1957 aż do 1958/1959 ponownie zasiadał na stanowisku rektora tej uczelni. Od 1959 roku do 1975 roku pełnił także rolę pełnomocnika rektora ds. kandydatów na studia. W 1963 roku otrzymał nagrodę zespołową za osiągnięcia dydaktyczne i wychowawcze. W latach 1970–1975 kierował Zakładem Dróg i Lotnisk w Instytucie Dróg i Mostów na Wydziale Inżynierii Lądowej. W latach sześćdziesiątych aktywnie uczestniczył w pracach Zespołu Naukowego do Spraw Historii Politechniki Warszawskiej.

Ostatnie dni życia Władysława Araszkiewicza przebiegały na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, gdzie znalazł wieczny spoczynek (kwatera 8-8-29,30,31).

Stanowiska

Władysław Araszkiewicz, znany ze swojej różnorodnej kariery zawodowej, zajmował się wieloma istotnymi stanowiskami. Jego ścieżka kariery rozpoczęła się od pracy jako kontraktowy urzędnik w Głównym Urzędzie Statystycznym w Warszawie w latach 1922–1924. Po tym okresie, w latach 1924–1926, pełnił funkcję urzędnika skarbowego.

Następnie pracował jako murarz oraz podmajster murarski, a także technik budowlany w Ministerstwie Komunikacji. W 1930 roku został kierownikiem Działu Budynków w I Oddziale Drogowym tego samego ministerstwa. Ponadto, kierował również Budową Lotnisk w Ministerstwie Komunikacji.

W latach 1944–1945 jego działalność koncentrowała się na pracy w opieki społecznej. Po tym okresie, jako inspektor oraz naczelnik Wydziału Lotnisk w Departamencie Lotnictwa Cywilnego Ministerstwa Komunikacji, miał wpływ na rozwój infrastruktury lotniczej w Polsce. W latach 1945–1948 pełnił funkcję dyrektora administracyjnego, a następnie dyrektora naczelnego w Polskich Liniach Lotniczych „Lot”.

Równocześnie, od 1948 roku pracował jako starszy asystent, a później adiunkt na Politechnice Warszawskiej w Katedrze Budowy Lotnisk. W latach 1950–1956 był współzałożycielem oraz wicedyrektorem w Instytucie Techniki Drogowo-Lotniskowej i Prefabrykacji Politechniki Warszawskiej, co podkreśla jego zaangażowanie w rozwój tej dziedziny.

W latach 1951–1952 zasiadał na stanowisku zastępcy Profesora Tomasza Kluza, dziekana Wydziału Inżynierii Politechniki w latach 1947–1950. W roku akademickim 1952/1953 oraz 1953/1954 (do 31 grudnia 1953) był prorektorem ds. młodzieży. W okresie od 1 stycznia 1954 do 30 czerwca 1954 sprawował funkcję rektora Politechniki Warszawskiej. Po tym, w lipcu 1954 do listopada 1956 pełnił rolę prorektora ds. młodzieży oraz zastępcy rektora Aleksandra Dyżewskiego.

Na przełomie 1956 i 1957, a podczas lat 1958-1959 był ponownie rektorem Politechniki Warszawskiej. Przez długie lata, od 1959 do 1975, pełnił funkcję pełnomocnika rektora do spraw kandydatów na studia, co miało kluczowe znaczenie w procesie rekrutacji. W końcu, w latach 1970–1975 zajmował stanowisko kierownika Zakładu Dróg i Lotnisk w Instytucie Dróg i Mostów na Wydziale Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej.

Członkostwa

Władysław Araszkiewicz był osobą, która aktywnie angażowała się w różnorodne organizacje zawodowe oraz naukowe przez wiele lat. Jego członkostwo w stowarzyszeniach miało istotny wpływ na rozwój dziedziny architektury i inżynierii w Polsce.

• od 1933 roku aktywnie uczestniczył w Stowarzyszeniu Architektów RP,
• w 1951 roku zorganizował I Kongres Nauki Polskiej,
• w 1973 roku był członkiem Komitetu Organizacyjnego II Kongresu Nauki Polskiej,
• w latach 1947 – 1949 zasiadał w Zarządzie Głównym Związku Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczypospolitej Polskiej,
• w latach 1948 – 1953 członkował w Sekcji Lotniskowej Polskiego Komitetu Normalizacyjnego,
• w okresie 1952 – 1954 pełnił rolę członka Rady Naukowej Instytutu Techniki Budowlanej,
• w latach 1959 – 1960 brał udział w pracach Komisji Lotniczo-Historycznej w Biurze Organizacji Studiów i Doświadczeń Dowództwa Wojsk Lotniczych,
• od 1960 roku współpracował z Polską Akademią Nauk,
• od 1959 roku był członkiem prezydium Rady Techniczno-Ekonomicznej przy ministrze komunikacji,
• pełnił funkcje członka i przewodniczącego Sekcji Lotniczej,
• zdobył również doświadczenie jako członek Komisji do Spraw Badań i Studiów Prognostycznych Transportu w Sekcji Lotniczej,
• w 1962 roku został członkiem Rady Naukowej oraz przewodniczącym Sekcji Budownictwa Lotniczego w Instytucie Technicznym Wojsk Lotniczych,
• od 1969 roku działał w Komitecie Nauki i Techniki,
• był ponadto członkiem Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych.

Ordery i odznaczenia

Władysław Araszkiewicz został odznaczony wieloma prestiżowymi wyróżnieniami za swoje zasługi na rzecz Polski. Poniżej przedstawiamy listę jego odznaczeń, które świadczą o jego wkładzie w rozwój kraju oraz działalności na różnych polach.

• Order Sztandaru Pracy I klasy (1976),
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1959),
• Order Sztandaru Pracy II klasy (1965),
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (28 września 1954),
• Krzyż Walecznych (1944, zweryfikowany 1967),
• Srebrny Krzyż Zasługi (16 czerwca 1939),
• Medal 30-lecia Polski Ludowej (1975),
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955),
• Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1967),
• Odznaka „Zasłużony Nauczyciel PRL” (1969),
• Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1966),
• Medal XV-lecia Ludowego Wojska Polskiego (1959),
• Medal 50-lecia Polskiego Lotnictwa Sportowego (1969),
• Medal Pamiątkowy Politechniki Warszawskiej (1976).

To bogate portfolio odznaczeń potwierdza, jak wiele osiągnął, przyczyniając się do rozwoju polskiego społeczeństwa i kultury.

Działalność pozanaukowa

Władysław Araszkiewicz w 1946 roku rozpoczął swoją działalność polityczną w Stronnictwie Demokratycznym, do którego przystąpił w tym samym roku. Następnie, również w 1946 roku, zgłosił chęć przynależności do Polskiej Partii Robotniczej, co było istotnym krokiem w jego karierze. W 1948 roku stał się członkiem PZPR, czyli Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, co jeszcze bardziej umocniło jego pozycję w polskiej polityce.

Dodatkowo, był aktywnym uczestnikiem Zarządu Głównego i Prezydium Związku Bojowników o Wolność i Demokrację, gdzie miał wpływ na wiele inicjatyw i działań na rzecz społeczności.

Wybrane publikacje

W.S. Araszkiewicz jest autorem licznych prac, które ukazały się głównie w „Zeszytach Naukowych Instytutu Techniki Drogowo-Lotniskowej i Prefabrykacji”, jak również w „Zeszytach Naukowych Politechniki Warszawskiej”. W jego dorobku znajduje się około 70 różnych publikacji.

Wśród jego książek można wymienić:

• „Drogi lotnicze” – 1956 Warszawa,
• „Budowa lotnisk. Drogi lotnicze” – 1958 Warszawa,
• „Zagadnienia z transportu lotniczego” – 1958 Warszawa,
• „Budowle pola wzlotów” – 1959, 1962 Warszawa,
• „Zagadnienia z budownictwa lotniskowego” – 1959, 1961, 1968 Warszawa,
• „Budynki lotniskowe” – 1963 Warszawa,
• „Zagadnienia z dziedziny urządzeń i służb lotniskowych” – 1966 Łódź,
• „Projektowanie lotnisk. Materiały źródłowe, normy prawne” – 1968, 1969 Warszawa,
• „Budowa lotnisk” – 1970 t.1 Warszawa, 1971 t.2 Warszawa, t. I–II 1972 Warszawa, 1975 wydanie 3 Warszawa.

---

Oceń: Władysław Araszkiewicz

---