Adam Rutkowski

---

Życiorys

Adam Rutkowski wywodził się z rodziny związanej z handlem. Jego pierwotne nazwisko, Abram Rosenberg, uległo zmianie krótko po zakończeniu II wojny światowej. W 1939 roku uzyskał dyplom z zakresu historii na paryskiej Sorbonie. Podczas trwania wojny mieszkał na terenach Związku Radzieckiego, gdzie m.in. działał jako redaktor w lokalnej gazecie. Niestety, jego cała rodzina zginęła w okrutnych latach 1941-1942, w getcie w Radomiu, Zamościu lub podczas zagłady w obozie w Treblince.

Rok 1946 przyniósł mu powrót do Polski jako repatriant. Od tego momentu rozpoczął pracę jako etatowy pracownik Centralnej Żydowskiej Komisji Historycznej. W 1948 roku dołączył do Żydowskiego Instytutu Historycznego oraz był współzałożycielem Stowarzyszenia ŻIH, które powstało w 1951 roku. W swoich rolach redaktora i sekretarza redakcji Biuletynu ŻIH w latach 60. był także zastępcą dyrektora Instytutu. Jego kariera uległa załamaniu w 1968 roku, gdy po fali antysemityzmu, związanej z wydarzeniami marcowymi, wyemigrował do Francji.

W nowym miejscu osiedlenia podjął pracę jako archiwista w Centrum Badania Współczesnych Dziejów Żydów (Le Centre de documentation juive contemporaine) w Paryżu, które później stało się częścią Muzeum Pamięci Shoah. Adam Rutkowski znalazł wieczny spoczynek w Paryżu, a jego symboliczny grób znajduje się na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie.

Publikacje

Adam Rutkowski jest autorem wielu znaczących publikacji, w tym Faschismus – Ghetto – Massenmord (1961), Akcja pomocy Żydom w Polsce w latach 1939-1945 (1963) oraz Listy z Litzmannstadt (1967). Warto zaznaczyć, że pełnił również funkcję pierwszego redaktora Pamiętnika Dawida Rubinowicza (1960).

W dekadzie lat 60. planował wspólnie z profesorem Bernardem Ber Markiem zrealizowanie książki dotyczącej pogromu żydowskiego w Kielcach, który miał miejsce w 1946 roku. Niestety, śmierć profesora Marka oraz trudności w zbieraniu materiałów uniemożliwiły zrealizowanie tego ambitnego projektu.

---

Oceń: Adam Rutkowski

---