Michał Tadeusz Brzęk-Osiński to postać, której życie i działalność miały wyjątkowe znaczenie w historii Polski. Urodził się 29 września 1892 roku w Radomiu, a zmarł 10 września 1983 roku, również w tym samym mieście. Jako major kawalerzysta Legionów Polskich oraz Wojska Polskiego, odegrał istotną rolę w wojskowych strukturach naszego kraju.
W czasach II Rzeczypospolitej, Brzęk-Osiński był aktywnym politykiem, a także pełnił ważne funkcje w organizacjach związanych z legionistami. W latach 1936–1938 piastował stanowisko Szefa Wydziału Organizacyjnego Komendy Naczelnej Związku Legionistów Polskich, co podkreśla jego zaangażowanie w życie społeczne i militarne okresu międzywojennego.
W uznaniu swoich zasług, został odznaczony Orderem Virtuti Militari oraz Orderem Odrodzenia Polski, co świadczy o jego odwadze i poświęceniu dla ojczyzny.
Życiorys
Michał Tadeusz Brzęk-Osiński przyszedł na świat 29 września 1892 w rodzinie, której głową był właściciel fabryki, Florentyn, a matką Aniela z Wójcickich. Po ukończeniu szkoły handlowej w Radomiu w 1912 roku, kontynuował edukację na Wydziale Mechanicznym Politechniki w Gothen Anhalt (lub Heidelbergu).
W 3 sierpnia 1914 roku rozpoczął swoją karierę wojskową jako żołnierz Pierwszej Kompanii Kadrowej, a później 1 Pułku Ułanów (LP) Władysława Beliny-Prażmowskiego, który był zwolennikiem Piłsudskiego. Wspólnie z pułkiem wziął udział w licznych bitwach, takich jak te pod Konarami, Kostiuchnówką, Wolą Pawłowską, Urzędowem oraz Trojanówką.
W okresie od 5 lutego do 31 marca 1917 roku przebywał jako słuchacz na kawaleryjskim kursie oficerskim przy 1 Pułku Ułanów w Ostrołęce, gdzie zakończył go z dobrymi wynikami, posiadając stopień wachmistrza szefa. Latem tego samego roku, w wyniku kryzysu przysięgowego, został internowany w Szczypiornie, a następnie w Łomży. Jego pseudonim legionowy został mu nadany przez przełożonego, Stanisława Grzmot-Skotnickiego.
Po zwolnieniu działał przez rok w Polskiej Organizacji Wojskowej w Warszawie. Od listopada 1918 roku wstąpił do odrodzonego Wojska Polskiego, gdzie jako podporucznik otrzymał przydział do 11 Pułku Ułanów. W tej jednostce uczestniczył w walkach podczas wojny polsko-bolszewickiej. Za swoje niezwykłe czyny oraz bohaterską postawę, został odznaczony Orderem Virtuti Militari.
W 1921 roku został przeniesiony do rezerwy w stopniu rotmistrza. Od 1922 do 1939 roku w Radomiu prowadził rodzinną fabrykę maszyn rolniczych. Był członkiem zarządu Związku Legionistów Polskich oraz związał się z polityką sanacyjną, będąc posłem na Sejm II RP III i IV kadencji w latach 1930–1938. Od 1932 roku pełnił funkcję sekretarza generalnego Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem, będąc bliskim współpracownikiem premiera Walerego Sławka i aktywnie uczestniczył w tworzeniu konstytucji kwietniowej.
W czasie kampanii wrześniowej, w stopniu majora, walczył jako członek WBPanc.-Mot. Po ciężkich starciach pod Krasnobrodem trafił do niewoli niemieckiej i został osadzony w Oflagu Woldenberg. Po wojnie, w 1945 roku, powrócił do Radomia, gdzie kontynuował działalność w swoim zakładzie, który został upaństwowiony w latach pięćdziesiątych. W kolejnych latach doświadczał szykan ze strony UB, a następnie prowadził niewielką produkcję zabawek jako chałupnik.
W 1962 roku był jednym z współzałożycieli Radomskiego Towarzystwa Naukowego. Oprócz tego, pełnił funkcję prezesa Klubu Miłośników Radomia oraz współpracował z Muzeum Regionalnym i PTTK. Od 1975 roku był inspektorem Miejskiego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki.
Michał Tadeusz Brzęk-Osiński zmarł 10 września 1983 roku i spoczywa w kwaterze legionistów na radomskim cmentarzu rzymskokatolickim.
Awanse
Michał Tadeusz Brzęk-Osiński osiągnął znaczące stopnie wojskowe w swojej karierze, które odzwierciedlają jego postępy oraz wytrwałość w służbie. Oto szczegółowa lista jego awansów:
- wachmistrz – 1914,
- podporucznik – 1918,
- rotmistrz – 1922,
- major – 1938.
Publikacje
Jedną z kluczowych publikacji autorstwa Michała Tadeusza Brzęka-Osińskiego jest jego praca zatytułowana „Legionista i piłsudczyk 1905–1939”. Wydana przez Radomskie Towarzystwo Naukowe, książka ta stanowi istotny wkład w badania nad okresem II Rzeczypospolitej.
Warto zwrócić uwagę, iż w tej publikacji nie podano numerów stron, co może wpływać na jej cytowanie w przyszłych badaniach. Mimo tego, praca ta dostarcza wielu cennych informacji na temat życia legionisty oraz jego roli w historii Polski w XX wieku.
Ordery i odznaczenia
Michał Tadeusz Brzęk-Osiński, wybitny przedstawiciel polskiego świata, został odznaczony licznymi wyróżnieniami, które podkreślają jego zasługi dla kraju. Oto lista jego orderów i odznaczeń:
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 3657,
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1935),
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1928),
- Krzyż Niepodległości (7 lipca 1931),
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie).
Przypisy
- a b c d e f g h Polak (red.) 1991 r., s. 111.
- CAW, sygn. I.120.1.125, s. 11.
- Premier Sławek odznaczony Orderem Orła Białego. „Gazeta Lwowska”, Nr 159 z 16.07.1935 r., s. 3.
- M.P. z 1931 r. nr 156, poz. 227 („za pracę w dziele odzyskania niepodległości”).
- M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 631 („za zasługi na polu pracy niepodległościowej i społecznej”).
- Związek Legionistów Polskich: 1936-1938 r.: sprawozdanie Zarządu Głównego Związku Legionistów Polskich, Warszawa 1938, s. 34.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Stanisław Amanowicz | Marzena Wróbel | Krzysztof Bińkowski | Franciszek Zubrzycki | Rafał Rajkowski | Jacek Jerz | Andrzej Wybrański | Józef Twardzicki | Hipolit Duljasz | Władysław Domagalski (1893–1967) | Andrzej Kosztowniak | Julian Malczewski | Elijjahu Ben Elisar | Roman Machnicki | Wojciech Bogaczyk | Marian Orzechowski | Marian Popis | Bogumił Ferensztajn | Artur Standowicz | Andrzej ŁuczyckiOceń: Michał Tadeusz Brzęk-Osiński