Marian Orzechowski

---

Życiorys

Marian Orzechowski był synem Tomasza i Wacławy. W 1950 roku ukończyłLiceum Ogólnokształcące nr III we Wrocławiu. Po pięciu latach, w 1955 roku, zakończył studia na Uniwersytecie w Leningradzie, a następnie rozpoczął pracę jako pracownik naukowy na Uniwersytecie Wrocławskim. W 1961 roku uzyskał doktorat na Wydziale Filozoficzno-Historycznym tej uczelni. W swoich badaniach i publikacjach koncentrował się na historii Śląska, m.in. w takich pracach jak: „Z dziejów polskiej ludności autochtonicznej na Dolnym Śląsku 1945–1949” opublikowanej w „Śląskim Kwartalniku Historycznym Sobótka” w 1957 roku, oraz „Z dziejów ruchu akademickiego i walki o wytworzenie inteligencji polskiej na Śląsku Opolskim w latach 1922–1939”, która ukazała się w „Studiach i Materiałach z Dziejów Śląska” w 1962 roku.

Ważnym tematem jego badań była również działalność Wojciecha Korfantego w regionie. Publikował m.in. „O Wojciechu Korfantym” w „Śląskim Kwartalniku Historycznym Sobótka” w roku 1960 oraz „Działalność polityczna Wojciecha Korfantego w latach I wojny światowej” w „Zaranie Śląskim” w 1963 roku. Po habilitacji w 1964, w 1971 roku uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1977 roku tytuł profesora zwyczajnego nauk politycznych.

W latach 1969–1972 Marian Orzechowski pełnił funkcję dyrektora Instytutu Nauk Politycznych, a następnie był rektorem Uniwersytetu Wrocławskiego w latach 1972–1975. W 1984 roku objął stanowisko rektora Akademii Nauk Społecznych przy Komitecie Centralnym PZPR. Był również członkiem komitetu redakcyjnego kwartalnika KC PZPR „Z Pola Walki” oraz rady redakcyjnej „Nowych Dróg” w latach 80.

W 1947 roku zaangażował się w działalność Organizacji Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego i do Związku Młodzieży Polskiej, a w 1952 roku przystąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Jako członek PZPR, był sekretarzem władz uczelnianych i współpracował z Komitetem Wojewódzkim PZPR we Wrocławiu. Od 1981 roku piastował ważne stanowiska w centralnych władzach partii, w tym funkcję sekretarza KC oraz członka Biura Politycznego.

W 1982 roku został członkiem prezydium Tymczasowej Rady Krajowej Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego, a także sekretarzem generalnym tej organizacji. W latach 1985-1988 zajmował stanowisko ministra spraw zagranicznych w rządzie Zbigniewa Messnera oraz był członkiem Komisji Konstytucyjnej i Komisji Spraw Zagranicznych w Sejmie kontraktowym z 1989 roku.

Po 1989 roku, Marian Orzechowski kontynuował swoją karierę akademicką, wykładając m.in. w Społecznej Wyższej Szkole Przedsiębiorczości i Zarządzania w Łodzi, gdzie kierował Katedrą Międzynarodowych Stosunków Politycznych i Dyplomacji. Był także profesorem w Wyższej Mazowieckiej Szkole Humanistyczno-Pedagogicznej w Łowiczu oraz w Wyższej Szkole Finansów i Zarządzania w Warszawie, gdzie wypromował ponad 30 doktorów.

Zmarł 7 lipca 2020 roku, a jego urna została złożona na cmentarzu Grabiszyńskim we Wrocławiu.

Odznaczenia i wyróżnienia

Marian Orzechowski, wybitna postać w historii, jest laureatem wielu prestiżowych odznaczeń, które świadczą o jego znaczącym wkładzie w różnorodne dziedziny.

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1984),
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Medal Komisji Edukacji Narodowej,
• Medal jubileuszowy „Czterdziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (ZSRR, 1985),
• Wstęga Orderu Orła Azteckiego (Meksyk, 1986),
• Order Przyjaźni I klasy (Korea Północna, 1987).

Wybrane publikacje

Oto wybrane dzieła Marian Orzechowskiego, które ukazują jego wkład w polską myśl historyczną oraz społeczną.

• Szkice z dziejów Polonii wrocławskiej, wydanie we Wrocławiu w 1959 roku,
• Ludność polska na Dolnym Śląsku w latach 1918–1939, wydanie we Wrocławiu w 1960 roku,
• Narodowa demokracja na Górnym Śląsku (do 1918 roku), wydanie we Wrocławiu w 1965 roku,
• Odra-Nysa Łużycka-Bałtyk w polskiej myśli politycznej okresu drugiej wojny światowej, wydanie we Wrocławiu w 1969 roku,
• Rewolucja, socjalizm, tradycje, wydanie w Warszawie w 1978 roku,
• Naród, ojczyzna, państwo w myśli politycznej Juliana Bruno-Brunowicza, wydanie w Warszawie w 1980 roku,
• Spór o marksistowską teorię rewolucji, wydanie w Warszawie w 1984 roku,
• Historia Czechosłowacji (współautor), wydanie we Wrocławiu w 1989 roku.

---

Oceń: Marian Orzechowski

---