Ulica Wałowa w Radomiu to kluczowy element struktury miejskiej, która wytycza granicę pomiędzy dwoma znaczącymi dzielnicami: Miasto Kazimierzowskie i Śródmieście. Jej przebieg rozciąga się od placu Kazimierza Wielkiego aż do ulicy Limanowskiego.
Ulica Wałowa jest częścią drogi powiatowej nr 5339W, co podkreśla jej znaczenie w sieci komunikacyjnej regionu. Warto zaznaczyć, że łączy się ona z innymi istotnymi ulicami, takimi jak: Grodzka, Krakowska, Lekarska, Mała oraz Podwalna. Jej całkowita długość wynosi około 550 metrów, co czyni ją dość krótką, ale istotną częścią układu miejskiego.
Pochodzenie nazwy ulicy ukazuje jej historyczny kontekst. Nazwa "Wałowa" nawiązuje do wałów miejskich, przy których pozostałościach ulica się znajduje. Co ciekawe, ulica ta została wymieniona na planie Radomia już w 1846 roku. Z kolei w trudnych czasach II wojny światowej znalazła się w obrębie getta radomskiego, co stanowi ważny element jej historii i znaczenia dla lokalnej społeczności.
Zabytki
Ulica Wałowa w Radomiu kryje w sobie wiele historycznych skarbów, które przyciągają miłośników zabytków. W rejestrze zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa uwzględnione są interesujące obiekty, które warto poznać. Wśród nich znajduje się:
- Kolegium Pijarów (Rynek 11), datowane na XVIII–XIX wiek,
- nr 20 (Rynek 13) – oficyna domu przy Rynku.
Oprócz obiektów z rejestru, na terenie miasta można znaleźć także budynki wpisane do Gminnej Ewidencji Zabytków, które również zasługują na uwagę. Należą do nich:
- nr 1 – dom murowany, 1. poł. XIX w.,
- nr 3 – dom murowany, 1. poł. XIX w.,
- nr 5 – dom murowany, 1. poł. XIX w.,
- nr 7 – dom murowany, 1. poł. XIX w.,
- nr 16 – dom murowany, 2. poł. XIX w.,
- nr 18 – dom murowany, poł. XIX w.,
- nr 21 – dom murowany, ok. 1830,
- nr 22 – dom murowany, poł. XIX w.,
- nr 23 – dom murowany, 2. poł. XIX w.,
- nr 25 – dom murowany, 2. poł. XIX w.,
- nr 27 – dom murowany, 2. poł. XIX w.,
- nr 28 – dom murowany, 2. poł. XIX w.,
- Wałowa / Staromiejska 45 – budynek dawnego browaru, koniec XIX w.
Warto także zwrócić uwagę na to, że od strony Wałowej w ścianie gmachu Kolegium Pijarów znajduje się fragment starych murów miejskich, które skrywają relikty Bramy Krakowskiej (Iłżeckiej). Dodatkowo, pomiędzy ulicą Wałową a Grodzką dostrzec można pozostałości Zamku Królewskiego w Radomiu, w tym dawny Dom Wielki zamku. Przebudowany w XIX wieku obiekt to plebania kościoła farnego (Grodzka 10) oraz Dom Starościński, który został wzniesiony w XIX wieku na fundamentach zamkowego budynku gospodarczego (Grodzka 8).
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo mazowieckie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 16.10.2019 r.]
- Wykaz oraz przebieg dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych na terenie Radomia. Miejski Zarząd Dróg i Komunikacji w Radomiu, 04.2019 r. [dostęp 17.10.2019 r.]
- Uchwała nr 330/2012 Rady Miejskiej w Radomiu z dnia 28.05.2012 r. w sprawie podziału Radomia na obszary Systemu Informacji Miejskiej. Biuletyn Informacji Publicznej. Urząd Miejski w Radomiu. [dostęp 20.10.2019 r.]
- Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy miasta Radomia na lata 2017–2020, 2017 r. [s. 22]
- Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy miasta Radomia na lata 2017–2020, 2017 r. [s. 81–82]
- Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy miasta Radomia na lata 2017–2020, 2017 r. [s. 27, 34]
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Maratońska w Radomiu | Ulica Żytnia w Radomiu | Ulica Marii Curie-Skłodowskiej w Radomiu | Ulica Mikołaja Reja w Radomiu | Ulica Stefana Żeromskiego w Radomiu | Ulica Szwarlikowska w Radomiu | Plac Jagielloński w Radomiu | Plac Konstytucji 3 Maja w Radomiu | Ulica 1905 Roku | Plac Kazimierza Wielkiego w Radomiu | Ulica Stanisława Moniuszki w Radomiu | Ulica Adama Mickiewicza w Radomiu | Ulica Jana Kilińskiego w Radomiu | Plac 72 Pułku Piechoty w Radomiu | Ulica Szewska w Radomiu | Ulica Witolda w Radomiu | Ulica Rwańska w Radomiu | Ulica Romualda Traugutta w Radomiu | Ulica Kielecka w Radomiu | Ulica Józefa Piłsudskiego w RadomiuOceń: Ulica Wałowa w Radomiu