Jerzy Skowronek

---

Życiorys

W 1960 roku Jerzy Skowronek z powodzeniem ukończył studia na Wydziale Historii Uniwersytetu Warszawskiego. Sześć lat później, w 1966, uzyskał stopień doktora nauk historycznych, broniąc rozprawy na temat, który do dziś pozostaje ważny w historiografii polskiej – Adam Jerzy Czartoryski a polityka zagraniczna Rosji w latach 1802–1808. W 1975 roku podjął się habilitacji, której tematem była Polityka bałkańska Hotelu Lambert (1833–1856). W 1984 roku zrobił znaczący krok w swojej karierze akademickiej, zostając profesorem nadzwyczajnym, a w 1995 roku profesorem zwyczajnym.

W latach 1975–1976 pełnił funkcję kierownika Studium Zaocznego na Uniwersytecie Warszawskim, a między 1976 a 1979 rokiem był wicedyrektorem Instytutu Historycznego UW. Skowronek kierował Zakładem Historii XIX wieku w IH UW w latach 1982–1994. W tym samym czasie, między 1985 a 1987 rokiem, sprawował również obowiązki prorektora UW. W latach 1991–1993 był dyrektorem Instytutu Nauk Humanistycznych Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie, a w 1993 roku objął stanowisko Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych.

W okresie 1969–1971 Skowronek był zastępcą sekretarza generalnego Polskiego Towarzystwa Historycznego. Od 1985 roku przynależał do Międzynarodowej Komisji Historii Słowian, a w latach 1987 – 1989 był członkiem Komitetu Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk. Dodatkowo, od 1992 roku działał w Międzynarodowej Komisji Studiów Europy Południowo-Wschodniej. Prowadził wykłady jako nauczyciel gościnny w Katedrze Słowian Zachodnich i Południowych Uniwersytetu Moskiewskiego w 1975 roku, a także w Instituto Universitario Orientale w Neapolu (1989, 1990) oraz na uniwersytetach w Skopje, Lubljanie, Sarajewie i Belgradzie.

Jego zaangażowanie w pracę dydaktyczną na Uniwersytecie Warszawskim niosło ze sobą liczne osiągnięcia. Jerzy Skowronek był promotorem wielu prac doktorskich oraz licznych magisterskich. W dorobku publikacyjnym ma na koncie szereg książek, w tym Antynapoleońskie koncepcje Czartoryskiego (1969), Sprzymierzeńcy narodów bałkańskich (1983), Józef Poniatowski (1987), Z magnackiego gniazda do napoleońskiego wywiadu, Aleksander Sapieha (1992), oraz Adam Jerzy Czartoryski (1994). Opracował również monografię o Cmentarzu polskim w Montmorency i pisał hasła do encyklopedii oraz słowników. Jego prace obejmują także 12 biogramów dla Polskiego Słownika Biograficznego, a także wiele artykułów, edycji źródeł oraz podręczników.

Od 1991 roku był członkiem redakcji „Przeglądu Humanistycznego” oraz „Pamiętnika Słowiańskiego”. W kręgu jego zainteresowań badawczych znajdowały się głównie historia idei oraz ruchów narodowych w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej w XVIII i XIX wieku, a także historia Polski oraz krajów bałkańskich w tych samych okresach, z uwzględnieniem stosunków międzynarodowych w XIX wieku.

Jerzy Skowronek zginął tragicznie w wypadku samochodowym we Francji. Był kawalerem Orderu Świętego Stanisława III klasy oraz odznaczeniem francuskim „Palmes Academiques”. Pośmiertnie otrzymał Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski w 1996 roku. W tym samym roku ustanowiono nagrodę jego imienia, przyznawaną wydawcom, którzy publikują książki z szerokiego kręgu jego badawczych zainteresowań. Ku jego pamięci, w 2015 roku, przed budynkiem Archiwum Akt Nowych posadzono znakomicie reprezentujący dąb Jerzy.

Uczniowie

Wśród osób, które miały zaszczyt uczyć się pod okiem Jerzego Skowronka, można wymienić wszechstronnych i utalentowanych indywidualności. Do ich grona należy Jarosław Czubaty, Tomasz Kizwalter, Zbigniew Klejn, a także Alicja Kulecka.

---

Oceń: Jerzy Skowronek

---