Kościół św. Wacława w Radomiu

---

Historia

Kościół św. Wacława został zbudowany pierwotnie z palonej cegły i pełnił rolę kościoła parafialnego dla parafii staroradomskiej, zastępując wcześniejszy Kościół św. Piotra. Badania archeologiczne wykazały, że najstarsza część tej budowli, czyli prezbiterium, powstała pod koniec XIII wieku. Istnieje jednak możliwość, że przed wybudowaniem obecnego kościoła w okolicy istniał wcześniejszy kościół drewniany, co mogłoby potwierdzać odkrycie grobu z końca XII wieku, znalezionego pod fundamentem prezbiterium. Niemniej jednak, do tej pory nie odnaleziono żadnych bezpośrednich dowodów na istnienie takiej drewnianej świątyni. Kolejna rozbudowa miała miejsce w połowie XV wieku.

Budowla była w stanie pomieścić około 800 wiernych. W bezpośrednim sąsiedztwie kościoła znajdowała się drewniana dzwonnica z sygnaturką, która mieściła trzy dzwony. Na terenie przyległym do świątyni ulokowany był również cmentarz. W latach 1688–1747 przy kościele działała szkółka parafialna. Przez wieki kościół doświadczał licznych kradzieży, a w jego wnętrzu, w obrębie krypt, odkryto wiele pochówków szkieletowych z epok XVI do XVIII wieku.

W roku 1802 świątynia została zajęta przez Austriaków, którzy przekształcili ją w magazyn wojskowy. W okresie Księstwa Warszawskiego, w roku 1809, kościół przeszedł częściową przebudowę, przy czym wciąż pełnił funkcje magazynowe. Istnieją różne źródła, które wskazują, że dopiero w 1809 roku zostało to przeorganizowane przez proboszcza noworadomskiej parafii, przekształcając go w magazyn mąki. Następnie w połowie XIX wieku budowla uległa dalszej przebudowie i została przekształcona przez władze rosyjskie w tymczasowe więzienie, skąd transportowano zesłańców na Syberię.

W latach 1922/1923 kościół pełnił rolę szpitala epidemicznym dla chorych na tyfus w trakcie epidemii, która miała miejsce w Radomiu. W okresie międzywojennym, od 1930 do 1939 roku, funkcjonował jako dom starców, następnie zlokalizowano w nim Oddział Psychiatryczny Szpitala Miejskiego.

W 1978 roku kościół powrócił do funkcji sakralnej, a w latach 1980–1986 przeszedł gruntowną restaurację pod przewodnictwem architekta prof. Wiktora Zina. Akt poświęcenia miał miejsce w dniu 9 czerwca 1985 roku, a dokonał go ks. biskup dr Edward Materski. W 1986 roku zorganizowano uroczystości związane z peregrynacją relikwii Drzewa Krzyża, którym przewodniczył ks. bp Adam Odzimek. Od 1985 do 1992 roku kościół był filią parafii św. Jana Chrzciciela w Radomiu. W 1992 roku kościół uzyskał status parafialny, chociaż duchowni zamieszkiwali na terenie plebanii kościoła farnego.

W dniach 27-28 września 2000 roku miały miejsce uroczystości związane z peregrynacją Figury Świętej Bożej Rodzicielki, którym przewodniczył ks. bp Adam Odzimek. Oprócz tego, w dniach 26-27 kwietnia 2006 roku odbyły się uroczystości związane z peregrynacją kopii Cudownego Obrazu Matki Bożej Częstochowskiej, prowadzonym przez ks. bp Stefana Siczek. W 2005 roku kościół wzbogacił się o popiersie papieża Jana Pawła II.

W 2007 roku, dzięki staraniom ks. Andrzeja Tuszyńskiego, prezesa SCM „Arka”, udało się wykupić dawny dom starców, co umożliwiło otwarcie nowej siedziby „Arki” oraz utworzenie Akademii SNS. Kapłani osiedli przy Placu Stare Miasto 2, gdzie również poświęcono nową plebanię. Uroczystości przewodniczył ks. bp Zygmunt Zimowski.

Rok 2009 przyniósł modernizację wieży, na której zamontowano system nagłośnieniowy oraz cztery dzwony, które wygrywają niemal sto różnych melodii na specjalne okazje. Dzwony można usłyszeć w następujących godzinach:

• poniedziałek – sobota: 12:00, 16:30 (ewentualne śluby, pogrzeby),
• niedziele i święta: 7:30, 9:30, 11:00, 16:30 (0:30 min przed każdą mszą),
• ewentualnie pieśń wygrywana po każdej mszy lub okazyjnie podczas procesji na Boże Ciało.

W roku 2010 miała miejsce peregrynacja relikwii Drzewa Krzyża oraz śluby zakonne braci ze zgromadzenia synów Maryi Niepokalanej.

16 października 2011 roku do kościoła przybyły relikwie krwi św. Jana Pawła II. Prośbę o przekazanie relikwii dla tej świątyni pozytywnie rozpatrzył metropolita Krakowski, kard. Stanisław Dziwisz. Relikwiarz na stałe pozostanie w parafii.

15 maja 2013 roku z Florencji przybyły relikwie patrona miasta i diecezji, św. Kazimierza. Wprowadził je biskup radomski Henryk Tomasik, a kardynał metropolita Florencji, kard. Giuseppe Betori, dokonał ich przekazania.

---

Oceń: Kościół św. Wacława w Radomiu

---