Andrzej Wójcik to wybitna postać w polskim świecie literackim, urodzony 14 października 1952 roku w Radomiu. Jest nie tylko pisarzem, ale również pełni rolę wydawcy oraz tłumacza. Jego zaangażowanie w działalność fandomową sprawiło, że stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych działaczy w tej dziedzinie.
Wójcik był współzałożycielem Ogólnopolskiego Klubu Miłośników Fantastyki i Science Fiction, co podkreśla jego pasję i wkład w rozwój i popularyzację gatunku fantastycznego w Polsce.
Życiorys
W 1976 roku ukończył studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Poza tym zrealizował studia doktoranckie na filologii polskiej oraz edukację z zakresu zarządzania kulturą. W latach swojego studenckiego życia aktywnie uczestniczył w ruchu kulturalnym, zdobywając czterokrotnie nagrodę „Czerwonej Róży” oraz zostając laureatem V Festiwalu Kultury Studentów. Jego zaangażowanie w działalność studencką miało miejsce w latach 1971-1982, kiedy to pełnił rolę m.in. kierownika klubu studenckiego „UBAB” w Warszawie oraz członka komisji kultury Rady Okręgowej SZSP, jak również członka Komisji Kultury RN SZSP. Za swoje wysiłki na rzecz kultury studenckiej wyróżniono go w 1980 roku srebrną odznaką SZSP, a w kwietniu 2011 roku otrzymał honorowy medal za zasługi dla ruchu studenckiego, nadawany przez Ogólnopolską Komisję Historyczną Zrzeszenia Studentów Polskich.
Działalność na polu fantastyki
W 1975 roku, razem z Markiem Englenderem, Otomarem Karwowskim, Andrzejem Pruszyńskim oraz Markiem Nowowiejskim, założył Ogólnopolski Klub Miłośników Fantastyki i Science Fiction. Była to w tamtych czasach największa tego typu organizacja w Europie Wschodniej, a w latach 1976-1980 pełnił w niej funkcję wiceprezesa, a w latach 1980-1981 prezesował ZG OKMFiSF. Dodatkowo uczestniczył w międzynarodowym ruchu SF w latach 1982-1986, pełniąc m.in. rolę Sekretarza Generalnego Europejskiego Stowarzyszenia SF oraz będąc członkiem World SF Association. Jako jeden z trzech polskich twórców, obok Lema i Fiałkowskiego, dołączył do Science Fiction Writers of America.
Andrzej Wójcik jest laureatem czterech nagród Europejskiego Stowarzyszenia SF w dziedzinie edytorstwa, otrzymując wyróżnienia w Stresie (1981), Mönchengladbach (1982), Lublanie (1984) za serię Fantazja–Przygoda–Rozrywka redagowaną w KAW oraz raz jeszcze w Lublanie za „Fantastykę”. W 2007 roku, z okazji 25-lecia „Fantastyki” i „Nowej Fantastyki”, uhonorowano go tytułem „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, jako jednego z dawnych redaktorów tej gazety.
Wydawca
Od 1976 roku jego kariera zawodowa koncentrowała się na pracy w charakterze redaktora i później kierownika redakcji SF w Krajowej Agencji Wydawniczej. W 1982 roku, współpracując z redaktorem naczelnym Adamem Hollankiem, Jackiem Rodkiem, Tadeuszem Markowskim oraz Andrzejem Krzepkowskim, przyczynił się do zakupu miesięcznika „Fantastyka”, w którym przez dwa lata zajmował stanowisko zastępcy redaktora naczelnego. Po powrocie do KAW w 1984 roku, kontynuował karierę w dziedzinie edytorstwa, prowadząc zajęcia na wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW w latach 1986-87. Do 1987 roku był zaangażowany w Spółdzielnię Pracy Dziennikarzy Presspol.
Równolegle, w latach 1988-1989, pełnił funkcję kierownika działu w tygodniku „Kultura”. W późniejszych latach, od 1989 do 1997 roku, był dyrektorem-redaktorem naczelnym Agencji Praw Autorskich i Wydawnictwa INTERART, a także prezesem Interart International w Chicago (1991-1992). W kolejnych latach prowadził program PHARE-Wydawnictwa oraz był dyrektorem Wydawnictwa Samorządowego Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej. Pomimo wielu zmian w pracy, w latach 2000-2003 był redaktorem naczelnym DW Bellona, po czym w latach 2004-2006 pełnił tę samą rolę w Ludowej Spółdzielni Wydawniczej, a w latach 2007-2011 w wydawnictwie Verbinum. W swoim obszernym dorobku edytorskim, który obejmuje ponad 1500 tytułów, znajduje się wiele znaczących dzieł, w tym zbiory Hansa Hellmuta Kirsta (72 tomy), książki Siegfrieda Lenza, Maxa Frischa, Stanisława Lema, Joanny Chmielewskiej, Alistaira MacLeana, oraz dwa tomy Wielkiej Encyklopedii Powstania Warszawskiego.
W 1991 roku, w partnerstwie z Andrzejem Frukaczem zorganizował I Targi Polskiej Książki w Chicago oraz Nowym Jorku, które stały się największą po II wojnie światowej wystawą dorobku polskiego ruchu edytorskiego w USA.
Twórczość literacka
Debiutując w 1976 roku, Andrzej Wójcik stał się autorem licznych artykułów krytycznoliterackich oraz książek w tym gatunku, takich jak „Okno Kosmosu”, „Budowniczowie gwiazd” oraz „Wizjonerzy i szarlatani”. Jest również współautorem popularnej powieści „Obszar nieciągłości” (z Andrzejem Krzepkowskim), która zyskała tłumaczenia na różne języki. W jego dorobku krytycznoliterackim znajdziemy dzieło „Okno Kosmosu: wybrane zagadnienia topiki polskiej prozy fantastyczno-naukowej” wydane przez KAW w 1979 roku. Napisał także słuchowiska, scenariusze oraz teksty do programów telewizyjnych, a także przedmowy do wznowień klasycznych pozycji polskiej literatury science fiction. Znany jest również jako autor tekstu do albumu Romana Kirilenki, „Tunezja”.
W latach 80-tych przetłumaczył wiele ważnych publikacji z dziedziny fantastyki naukowej z języków niemieckiego i angielskiego, w tym prace Erika Simona oraz Carlosa Rascha, a także G.R.R. Martina. W 2017 roku, w DW Bellona, opublikował zbiór wywiadów z polskimi Sprawiedliwymi wśród Narodów Świata, zatytułowany „Dwunastu Sprawiedliwych”.
Działalność społeczna
W 1988 roku był jednym z założycieli Fundacji im. gen. Władysława Sikorskiego, działającej do 1993 roku, której celem było m.in. sprowadzenie prochów generała do Polski. Ze względu na publikacje dotyczące powstania warszawskiego otrzymał honorowy medal Zgrupowania „Chrobry” w 2003 roku. W latach 2001-2004 był członkiem Akademii Newsweeka nagradzającej Nagrodą Podporiusza, zaś od 2005 roku ~ jest członkiem Kapituły Nagrody Potoka, przyznawanej przez Ogólnopolską Komisję Historyczną Ruchu Studenckiego. Od 2006 roku współpracuje ze Spółdzielczym Instytutem Badawczym Krajowej Rady Spółdzielczej, redagując „Zeszyty Szkoleniowe” Krajowej Rady Spółdzielczej. Pełnił również funkcję członka rady nadzorczej SBM Ruda w Warszawie.
Wojcik angażuje się w pomoc osobom z niepełnosprawnościami oraz wykluczonym. W latach 2006-2013 był Prezesem Zarządu Fundacji Pomocy Osobom Starszym i Niepełnosprawnym „Zawsze Potrzebni” w Warszawie. W 2010 roku był jednym z organizatorów I Festiwalu „Sztuka Integracji” w Warszawie, który zyskał rangę stałego przedsięwzięcia, co zaowocowało kolejnymi edycjami w latach 2012-2013. W 2011 roku kierowana przez niego fundacja utworzyła Centro Sztuki Integracji, organizację promującą ideę festiwalu, a jej pierwszą placówką stała się Galeria Cytadela, mieszcząca się w Bramie Bielańskiej Cytadeli Aleksandrowskiej.
Od 2010 roku współpracuje z Radiem Warszawa, gdzie jest współtwórcą audycji „Damy radę”, emitowanej co tydzień. Z okazji Święta Niepodległości w listopadzie 2011 roku został uhonorowany dyplomem uznania Marszałka Województwa Mazowieckiego za działania na rzecz upowszechniania wiedzy historycznej.
Przypisy
- Medale Gloria Artis dla twórców związanych z "Fantastyką". wiadomosci.onet.pl, 30.10.2007 r. [dostęp 18.12.2012 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Krystyna Kowalska-Krysińska | Alicja Helman | Tad Danielewski | Tomasz Grzyb | Jolanta Owidzka | Stanisław Skoneczny | Artur Tabor | Waldemar Ochnia | Aleksander Sarnowicz | Wojciech Stan | Jerzy Połomski | Sebastian Klochowicz | Stanisław Zybowski | Stanisław Gronkowski | Iwona Ziułkowska | Kazimierz Winkler | Leo Finkelstein | Małgorzata Foremniak | Antoni Bednarczyk | Ryszard MirowskiOceń: Andrzej Wójcik (pisarz)