Alicja Helman


Alicja Helman, urodzona 19 maja 1935 roku w Radomiu, a zmarła 24 lutego 2021 roku w Torrevieja, była wielką postacią w dziedzinie filmu. Jej osiągnięcia obejmują nie tylko teorię i historię filmu, ale także eseistykę oraz tłumaczenia różnych prac.

Alicja zyskała uznanie jako teoretyczka i historyczka filmu, co znacząco wpłynęło na polskie kino. Jako eseistka, dostarczała głębokich analiz i refleksji na temat sztuki filmowej, a jej prace tłumaczeniowe umożliwiły szerszy dostęp do ważnych tekstów dotyczących tej dziedziny.

Życiorys

Alicja Helman ukończyła studia muzykologiczne na Wydziale Historii Uniwersytetu Warszawskiego. W okresie od 1955 do 1973 roku była zatrudniona w Instytucie Sztuki PAN w Warszawie, gdzie w 1963 roku obroniła swoją pracę doktorską na temat muzyki filmowej, noszącą tytuł „Rola muzyki jako środka wyrazowego sztuki filmowej”. Następnie w 1966 roku uzyskała stopień doktora habilitowanego dzięki rozprawie „Uwarunkowania materiałowo-techniczne struktury dzieła filmowego”.

W latach 1973–1986 pełniła funkcję kierownika Zakładu Filmu i Telewizji na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, a po tym czasie, od 1986 roku, pracowała w Zakładzie Filmu i Telewizji Instytutu Filologii Polskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Tytuł profesorski został jej nadany w 1989 roku, w uznaniu za badania dotyczące teorii filmu.

Alicja Helman była również członkiem PAU, Polskiego Towarzystwa Semiotycznego, Deutsche Gesellschaft fur Semiotic Studies oraz International Association for Semiotic Studies. Warto również dodać, że była siostrą Zofii Helman.

Nagrody i wyróżnienia

Alicja Helman jest szanowaną postacią w świecie kultury i sztuki. Jej osiągnięcia są doceniane w różnych formach nagród oraz wyróżnień.

W 2010 roku zdobyła Nagrodę im. Bolesława Michałka za swoją książkę filmową zatytułowaną Odcienie czerwieni. O filmowej twórczości Zhanga Yimou. Jest to ważne uznanie w dziedzinie literatury filmowej, które świadczy o jej wkładzie w rozwój tego gatunku.

W 1979 roku uhonorowano ją Złotym Krzyżem Zasługi, co podkreśla jej zasługi dla społeczeństwa. W 1996 roku otrzymała Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, a w 2004 roku awansowała na Krzyż Oficerski tego samego orderu, co wskazuje na rosnącą rangę jej wkładu w kulturę narodową.

W 2018 roku wyróżniono ją Nagrodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za promowanie kultury, co jest dodatkowym dowodem na jej zaangażowanie w działalność kulturalną w Polsce.

Publikacje

Oto przegląd najważniejszych dzieł Alicji Helman, które przyczyniły się do rozwoju wiedzy o filmie oraz przyniosły nowatorskie spojrzenie na różnorodne aspekty tej sztuki. Wśród publikacji znajdują się:

  • O dziele filmowym (1970 i 1981),
  • Przedmiot i metody filmoznawstwa (1985),
  • Film faktów i film fikcji (1977),
  • Historia semiotyki filmu (1993),
  • Rola muzyki w filmie (1996),
  • Twórcza zdrada. Filmowe adaptacje literatury (1998),
  • Urok zmierzchu. Filmy Luchina Viscontiego (2001),
  • Podstawy wiedzy o filmie (2008),
  • Historia myśli filmowej. Podręcznik (2008),
  • Odcienie czerwieni. O filmowej twórczości Zhanga Yimou (2010).

Przypisy

  1. Helman Alicja, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 26.02.2021 r.]
  2. Nie żyje profesor Alicja Helman. film.interia.pl. [dostęp 24.02.2021 r.]
  3. prof. zw. dr hab. Alicja Helman na stronie Uniwersytetu Jagiellońskiego

Oceń: Alicja Helman

Średnia ocena:4.76 Liczba ocen:21