Włodzimierz Krukowski, urodzony 19 września 1887 roku w Radomiu, to postać, która miała znaczący wpływ na rozwój nauki i techniki w Polsce. Zmarł 4 lipca 1941 roku we Lwowie, pozostawiając po sobie trwały ślad w historii polskiego inżynierii elektrycznej.
Był on nie tylko wybitnym uczonym, ale także profesorem na Politechnice Lwowskiej, gdzie przekazywał swoją wiedzę i pasję kolejnym pokoleniom studentów. Jego osiągnięcia oraz prace naukowe przyczyniły się do poszerzenia horyzontów w dziedzinie elektroinżynierii, co do dziś jest doceniane w środowisku akademickim.
Życiorys
Włodzimierz Krukowski przyszedł na świat jako syn Antoniego, sędziego, oraz Heleny z Chmielewskich. Jego edukacja rozpoczęła się w Narwi, gdzie ukończył gimnazjum. Następnie związał się z petersburskim uniwersytetem na wydziale matematyczno-fizycznym, jednak w 1906 roku przeniósł się na politechnikę w Darmstadt, na wydział elektrotechniczny. Ukończenie studiów w 1913 roku zakończone zostało uzyskaniem dyplomu inżyniera elektryka. Już w trakcie studiów, Krukowski pełnił rolę asystenta w Instytucie Sejsmograficznym w Darmstadt-Jugenheim oraz zdobył dwie nagrody za swoje osiągnięcia w konkursach fizycznym i elektrotechnicznym.
Po kilku latach pracy w Instytucie Fizycznym Politechniki w Darmstadt, Krukowski obronił doktorat w 1918 roku. W latach 1912-1926 pracował w firmie Siemens-Schuckert w Norymberdze jako inżynier oraz naczelny inżynier. W tym okresie pełnił również kluczowe funkcje zastępcy i kierownika laboratorium elektrotechnicznego, które sam zaprojektował. Wzór jego laboratorium posłużył za model do stworzenia podobnego laboratorium w Głównym Urzędzie Miar w Warszawie. Od 1920 roku był doradcą naukowym i członkiem Komisji Elektrycznej przy Głównym Urzędzie Miar. W latach 1926-1930 wchodził w skład dyrekcji Polskich Zakładów Siemens-Schuckert w Warszawie, co wiązało się z podróżami naukowymi po Niemczech i Włoszech.
Krukowski rozpoczął również działalność dydaktyczną, prowadząc wykłady z liczników elektrycznych na Politechnice Warszawskiej w latach 1928-1930. W 1930 roku zdecydował się przenieść do Lwowa, gdzie objął stanowisko profesora pomiarów elektrotechnicznych na Politechnice Lwowskiej oraz kierował Laboratorium Elektrotechnicznym. Od 1934 roku był członkiem korespondentem Akademii Nauk Technicznych, a od 1936 roku członkiem czynnym. Dwa lata później wszedł w skład Towarzystwa Naukowego we Lwowie oraz Polskiego Towarzystwa Politechnicznego.
W okresie radzieckiej okupacji Lwowa, od 1939 do 1940 roku, kontynuował swoje badania naukowe. W grudniu 1940 roku stanął na czele miejskiej komisji wyborczej do rad delegatów pracowników. Od 1939 roku był prorektorem sowieckiej Politechniki Lwowskiej. Niestety, w nocy z 3 na 4 lipca 1941 roku, został zamordowany przez Niemców junto z grupą innych uczonych lwowskich. Z małżeństwa z lekarką Heleną z Wasilkowskich, która w 1937 roku pełniła funkcję szefowej komisji muzealnej Muzeum Higieny we Lwowie, Krukowski nie doczekał się potomstwa.
Był uznawany za czołowego polskiego metrologa oraz eksperta w dziedzinie techniki licznikowej, pomiarów i wzorów. W swoim dorobku naukowym opublikował ponad 20 prac oraz zgłosił 60 patentów w krajach takich jak Niemcy, Dania, Włochy, Holandia, Szwecja, Szwajcaria, Japonia, Anglia oraz Austria. Jego najpopularniejszym patentem był licznik elektrolityczny o specjalnej elektrodzie; przed rokiem 1939 w Europie działało ich ponad milion. Krukowski był również pasjonatem kolekcjonowania zegarów oraz literatury związanej z zegarmistrzostwem.
Do najważniejszych prac Krukowskiego zaliczyć można:
- liczniki energii elektrycznej (1930, wydanie polskie 1955),
- Der Wechselstromkompensator (Kompensator prądu zmiennego, 1920),
- nowe metody pomiaru oporności ogniw (1934),
- podstawowe jednostki elektryczne i ich wzorce (1933),
- zadania poszczególnych pracowni badawczych w dziedzinie miernictwa elektrotechnicznego (1937).
W 1956 roku opublikowano wybór jego artykułów pod tytułem Prace Włodzimierza Krukowskiego. Symboliczny grób Krukowskiego znajduje się na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 44-2-4). Włodzimierz Krukowski został również uhonorowany jako patron Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego „Elektryk” w Nowej Soli.
Przypisy
- Jerzy Hickiewicz, Piotr Rataj. Profesor dr inż. Włodzimierz Krukowski (1887–1941) – W 75 rocznicę Tragedii Wzgórz Wuleckich. „Maszyny Elektryczne – Zeszyty Problemowe”. 3 (111), s. 161–168, 2016 r.
- Patron - prof. Włodzimierz Krukowski. ckziu-elektryk.pl, 04.04.2015 r. [dostęp 16.11.2015 r.]
- Czasopismo Techniczne. R. 54, 10.08.1936 r., Nr 15 s. 266
- Otwarcie Muzeum Higieny. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 34 z 13.02.1937 r.
- Muzeum Higieny we Lwowie. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 35 z 14.02.1937 r.
- Grzegorz Hryciuk, Polacy we Lwowie 1939-1944, Warszawa 2000 r., s. 24.
- Einsatzkommando zur besonderen Verwendung pod dowództwem Brigadeführera dr Karla Eberharda Schöngartha.
- a b Cmentarz Stare Powązki: FRANCISZEK WASILKOWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 15.05.2020 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Inżynieria i technologie":
Wacław Żejma | Tadeusz Węgrzynowski | Krzysztof Zaremba (elektronik) | Juliusz Jaśkiewicz | Hanna Adamczewska-Wejchert | Tadeusz Żerański | Mariusz Malinowski (inżynier) | Andrzej Pinno | Jerzy Ziółko | Tadeusz Sołtyk | Mieczysław Pietrzykowski | Hilary Majewski | Łukasz FoltynOceń: Włodzimierz Krukowski