Edward Kalecki


Edward Jan Kalecki, znany również jako Szymon Eliasz Tenenbaum, urodził się 24 czerwca 1895 roku w Radomiu i zmarł 1 marca 1979 roku w Warszawie. Był toważyszem o ciekawej i wielowarstwowej biografii, pułkownik Urzędu Bezpieczeństwa oraz zaufanym funkcjonariuszem aparatu bezpieczeństwa Polski Ludowej.

Warto zauważyć, że jego życie zawodowe przebiegało w kontekście dynamicznych zmian politycznych, które zdominowały tę epokę w historii Polski.

Życiorys

Edward Kalecki, żydowskiego pochodzenia, był synem Józefa, znanego również jako Joska Moszka oraz Rozalii, znanej jako Rochny. Od 1902 roku mieszkał z rodziną w stolicy Polski, Warszawie. W 1914 roku ukończył Szkołę Handlową Zgromadzenia Kupców, po czym rozpoczął pracę w Komitecie Obywatelskim w Warszawie, zajmując się sekcją pomocy dla osób bezdomnych.

W latach 1915–1917 studiował w Wyższej Szkole Handlowej, jednak został usunięty z niej za aktywne uczestnictwo w kierowaniu strajkiem, który dotyczył pracowników Gminy Żydowskiej. Od 1917 roku był aktywnym działaczem Związku Zawodowego Pracowników Handlowych i Biurowych w Polsce oraz związał się z Klubem Robotniczym im. Tadeusza Rechniewskiego. We wrześniu 1918 roku dołączył do Polskiej Partii Socjalistycznej – Lewicy i podjął pracę w redakcji „Głosu Robotniczego”.

W 1919 roku, 18 stycznia, został aresztowany w trakcie zamknięcia Klubu Robotniczego przez policję. Przez pewien czas był więziony, aż do maja 1920 roku. Po zwolnieniu został powołany do wojska, gdzie służył w 13 pułku piechoty w Pułtusku, a później został skierowany do Krotoszyna, gdzie zdemobilizowano go na początku 1921 roku.

Po demobilizacji Kalecki pracował głównie w redakcjach oraz w wydawnictwach związanych z działalnością związków zawodowych, Związku Proletariatu Miast i Wsi (ZPMiW) oraz Komunistycznej Partii Polski (KPP), a oprócz tego pełnił funkcję księgowego. Był również członkiem Wydziału Zawodowego Komitetu Warszawskiego KPP. W 1930 roku został kandydatem KPP na posła do Sejmu z listy „Siły Robotniczej”.

W 1932 roku został aresztowany i skazany na 4 lata pozbawienia wolności, jednak po apelacji wyrok zmniejszono mu do 3 lat. Po zwolnieniu wielokrotnie miał problemy z prawem, aresztowano go w latach: 1935, 1936 i 1937. W wrześniu 1939 roku udał się do Lwowa, gdzie objął funkcję naczelnika wydziału finansowego w więzieniu, a później był głównym księgowym w drukarni.

W 1941 roku 23 czerwca został ewakuowany do Astrachania, gdzie pracował w kołchozie. Od lipca 1942 roku służył w batalionach robotniczych. W czerwcu 1944 roku został wezwany przez Związek Patriotów Polskich do Moskwy, gdzie wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej i przyjął nazwisko Kalecki. Od grudnia 1944 roku objął funkcję naczelnika Wydziału Finansowego RBP PKWN, a w latach 1944-1945 był dyrektorem Wydziału Finansowego Resortu Bezpieczeństwa Publicznego PKWN oraz Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego (MBP). Pełnił również stanowisko zastępcy dyrektora Wydziału Finansowego MBP w latach 1945-1953.

Był szefem Oddziału Finansowego Dowództwa Wojsk Ochrony Pogranicza w Warszawie w okresie od 1 października do 14 grudnia 1954 roku, a następnie pełnił rolę szefa Oddziału Finansowego Komendy Głównej Milicji Obywatelskiej od 14 grudnia 1954 roku do końca roku 1956.

Ordery i odznaczenia

Edward Kalecki został uhonorowany wieloma prestiżowymi odznaczeniami, które są świadectwem jego znaczących osiągnięć. Oto szczegółowa lista jego wyróżnień:

  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 10 października 1945 roku,
  • Złoty Krzyż Zasługi, który otrzymał dwukrotnie, w tym po raz pierwszy 17 września 1946 roku,
  • Srebrny Krzyż Zasługi.

Przypisy

  1. M.P. z 1947 r. nr 29, poz. 247.
  2. M.P. z 1945 r. nr 44, poz. 109 „za działalność w konspiracji, udział w walkach partyzanckich i za zasługi w organizowaniu służby Bezpieczeństwa i Milicji Obywatelskiej”.

Oceń: Edward Kalecki

Średnia ocena:4.95 Liczba ocen:11