Danuta Urbanowicz to postać, której twórczość na zawsze zapisała się w polskim pejzażu artystycznym. Urodziła się 3 listopada 1932 roku w Radomiu, a odeszła 18 lipca 2018 roku w Krakowie.
Była niezwykle utalentowaną malarką, której prace odzwierciedlają bogactwo polskiego dziedzictwa kulturowego i artystycznego. Jej życie i twórczość są inspiracją dla wielu pasjonatów sztuki, a jej obrazy stanowią ważny element współczesnej sceny artystycznej w Polsce.
Życiorys
Danuta Urbanowicz jest uznawaną artystką, która swoje pierwsze kroki w sztuce stawiała w Krakowie. Ukończyła Krakowskie Liceum Sztuk Plastycznych w 1951 roku, po czym rozpoczęła studia w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie między 1951 a 1957 rokiem. Kształciła się pod okiem uznanych wykładowców, w tym prof. Jacka Pugeta, prof. Adama Marczyńskiego oraz Jonasza Sterna. Ostatecznie dyplom uzyskała w 1957 roku w pracowni prof. Czesława Rzepińskiego.
W latach 1959–1962, Urbanowicz była aktywna w nowohuckim awangardowym teatrze lalkowym „Widzimisie”, gdzie współtworzyła wyjątkowe dzieła z grupą plastyków i aktorów. Jej talent i zaangażowanie zostały docenione, a w 1961 roku przystąpiła do Grupy Krakowskiej, gdzie brała udział w licznych wystawach zarówno w Polsce, jak i za granicą.
Na przełomie lat 1962 i 1963, dzięki stypendium Ministra Kultury i Sztuki, mogła rozpocząć ośmiomiesięczny pobyt artystyczny w Paryżu, co znacząco wpłynęło na rozwój jej twórczości. Następnie, w latach 1964–2000, prowadziła pracownie malarstwa i rysunku na Wydziale Form Przemysłowych w Katedrze Sztuk Wizualnych w Krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych.
Urbanowicz angażowała się także w różnorodne projekty związane z zagospodarowaniem przestrzeni oraz projektowaniem kolorystyki i komunikacji wizualnej w zakładach przemysłowych. Jej prace obejmują także projektowanie polichromii w obiektach sakralnych oraz świeckich, które możemy zobaczyć m.in. w Pysznicy, Pawlikowicach, Krakowie oraz Byszycach.
Twórczość
Twórczość Danuty Urbanowicz obejmuje różnorodne kierunki artystyczne, które pojawiały się na różnych etapach jej kariery. Artyzm ten wpisuje się w takie nurty jak Malarstwo materii, Informel oraz Arte povera. Artystka stosuje techniki mieszane, takie jak kolaż czy asamblaż, co nadaje jej dziełom unikalny charakter.
Lata 1957–1969
Po ukończeniu studiów na Krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, artystka zaczęła eksplorować nowatorskie metody twórcze, odchodząc od tradycyjnych technik malarskich. Wzrastało jej zainteresowanie różnorodnymi materiałami, które nie były pierwotnie przeznaczone do sztuki malarskiej. Od 1961 roku należała do Grupy Krakowskiej, a także do Grupy Nowohuckiej w latach 1961-1967. W tym okresie jej twórczość zdecydowanie zmierzała w kierunku Malarstwa materii, co stało się jej znakiem rozpoznawczym.
Prace artystki z tego okresu często odwzorowywały rzeczywistość w sposób niejawny, unikając stylistyki sztuki przedstawiającej. Kompozycje obrazów były kształtowane przez elementy takie jak symetria oraz geometria, które zyskiwały na znaczeniu w jej dziełach. W latach 60. Urbanowicz sięgała po surowce takie jak piasek, stare tkaniny, skóry czy blachy, łącząc je za pomocą szpachlówki i rozmaitych klejów. Często wyeksponowane elementy jej prac były mocno podkreślone szyciem. Czas spędzony w Paryżu w latach 1962/63 przyniósł kolejne materiały do jej twórczości, w tym koronki, małe przedmioty, karty do gry oraz fragmenty zabawek, a nawet rybie łuski.
Lata 1970–1979
W kolejnej dekadzie swojej działalności artystycznej Urbanowicz zwróciła się ku figuratywności. Pracując w tym czasie, kopiowała urzędowe blankiety w powiększonej skali. Jej sztuka w tym okresie stała się notatką biurokratycznej rzeczywistości, w której pojawiały się komunikaty, druki oraz ostrzeżenia. Artystka łączyła w swoich dziełach idee konceptualizmu z estetyką pop-artu, co nadawało jej pracom nowy wymiar.
Lata 1980–2000
W latach 80. artystka powróciła do estetyki sprzed dwóch dekad, a ten styl towarzyszył jej również przez następne dwadzieścia lat. W dziełach z lat 90. pojawił się nowy materiał – dżins, który wprowadził znaczące ożywienie kolorystyczne do jej malarstwa. Choć fascynacja nowym surowcem była wyraźna, nie oznaczała ona rezygnacji z jej ulubionych materiałów, które nosiły ślady upływu czasu.
Ważniejsze wystawy
indywidualne
Artystka miała na swoim koncie wiele znaczących wystaw, które miały miejsce w różnych lokalizacjach. Oto kluczowe daty i miejsca jej indywidualnych pokazów:
- 1970 – Galeria Rytm, Nowa Huta,
- 1972 – Galeria BWA, Kraków,
- 1974 – Galeria M, Nowa Huta,
- 1975 – Galeria DESA Pawilon, Nowa Huta,
- 1977 – Galeria Studio, Warszawa,
- 1991 – Galeria Zderzak, Kraków,
- 1993 – Galeria Zderzak, Kraków,
- 1993 – Galeria Sztuki Współczesnej, Sandomierz,
- 1994 – Galeria Polony, Poznań,
- 1996 – Galeria Wieża Ratuszowa, Kraków,
- 2013 – Galeria Zderzak, Kraków.
zbiorowe
Oprócz indywidualnych wystaw, Danuta Urbanowicz brała udział w licznych wystawach zbiorowych, które odbyły się na różnych kontynentach. Na liście znanych miast, w których prezentowała swoje prace, znalazły się:
- Kraków,
- Londyn,
- Szczecin,
- Paryż,
- Sztokholm,
- Nowa Huta,
- Bydgoszcz,
- Juvissy-sur-Orge,
- Warszawa,
- Łódź,
- Monachium,
- Wrocław,
- Toruń,
- Bonn,
- Oliwa,
- Pecs,
- Norymberga,
- Ankona,
- Stambuł,
- Kolonia,
- Aalborg,
- Lwów,
- Gmund,
- USA.
Zbiory z jej pracami
W twórczości Danuty Urbanowicz można dostrzec niezwykły zasięg, czego dowodem są zbiory jej prac, które znajdują się w renomowanych instytucjach. Jej dzieła można podziwiać w takich miejscach jak:Muzeum Narodowe w Warszawie, Muzeum Narodowe w Kielcach, czy Muzeum Narodowe w Szczecinie.
Oprócz tego, jej prace można zobaczyć w Muzeum Narodowe we Wrocławiu oraz Muzeum Narodowe w Krakowie. Warto także wspomnieć o Muzeum Okręgowym w Bydgoszczy oraz Muzeum Okręgowym w Radomiu.
Nie można pominąć znaczenia Muzeum Ziemi Tarnowskiej w Tarnowie, Muzeum Śląskiego w Katowicach, a także Muzeum Lubelskiego w Lublinie.
W muzea, w których można zobaczyć jej prace, zaliczają się również Szkoła Muzyczna w Nowej Hucie, Nowohucki Dom Kultury oraz Nowohucka Galeria PiK. Dodatkowo, w zbiorach znajduje się również Muzeum Ziemi Chełmskiej.
Co więcej, prace Danuty Urbanowicz można znaleźć także w kolekcjach prywatnych na całym świecie, w takich krajach jak: Niemcy, Francja, Holandia, Szwecja, Austria oraz Stany Zjednoczone.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Marcin Kędzierski | Piotr Sujka | Szymon Tarkowski | Mieczysław Krauze (aktor) | Wojciech Owczarek (perkusista) | Elżbieta Wiśniewska (malarka) | Oktawia Kawęcka | Ryszard Tomczyk (malarz) | Zofia Romanowiczowa | Kazimiera Dąbrowska | Stanisław Trzebiński (malarz) | Jan Kasprzykowski | Tomasz Karolak | Lech Owron | Maria Fołtyn | Michel Schwalbé | Jerzy Blaszyński | Michał Ichnowski | Marcel Pajestka | Jakub ZuckerOceń: Danuta Urbanowicz