Wanda Jakubińska


Wanda Jakubińska, znana również jako Wanda Jakubińska-Szacka, to postać niezwykle ważna w polskim świecie sztuki. Urodziła się 6 lub 15 lipca 1903 roku w Radomiu, co zainicjowało jej długą i owocną karierę aktorską, która trwała przez dekady.

Ta polska aktorka teatralna i filmowa zdobyła uznanie nie tylko w kraju, ale również poza jego granicami. Wanda Jakubińska zmarła 31 maja 1987 roku w Berlinie Zachodnim, pozostawiając po sobie niezwykłe dziedzictwo artystyczne.

Życiorys

Wanda Jakubińska przyszła na świat 6 lub 15 lipca 1903 roku w Radomiu, kiedy to miasto leżało w granicach Imperium Rosyjskiego. Była córką Edmunda Jakubińskiego, który prowadził zakład zegarmistrzowski w Warszawie, oraz Julii z domu Brusendorff. Absolwentka Prywatnego Gimnazjum Żeńskiego Krystyny Malczewskiej (roku 1921), następnie kontynuowała naukę w Konserwatorium Muzycznym, gdzie ukończyła Oddział Dramatyczny w 1924 roku.

W latach 1924–1931 swoją artystyczną karierę realizowała na scenie Teatru Miejskiego w Łodzi. W szczególności w sezonie 1925/26 występowała także w Teatrze „Perskie Oko” w Warszawie. Następnie, w latach 1931–1937, była związana z Teatrem Wielkim oraz Teatrem Rozmaitości we Lwowie, gdzie podjęła współpracę z Polskim Radiem.

W latach 1937–1939 dołączyła do zespołu Teatru Letniego w Warszawie. W czasie okupacji niemieckiej występowała w warszawskiej kawiarni „Sztuka”. W miedzy czasie musiała przyjąć różne prace, m.in. jako kelnerka, ekspedientka oraz modystka, otrzymując też wsparcie finansowe od Tajnej Rady Teatralnej.

Po zakończeniu II wojny światowej kontynuowała karierę na scenach Łodzi, występując w Teatrze Kameralnym Domu Żołnierza (1945–1948), Teatrze Osa (1948–1950) oraz w Teatrze Nowym (1950–1970), z którym związana była do momentu przejścia na emeryturę 31 grudnia 1970 roku.

Jako utalentowana aktorka, występowała również w słuchowiskach Teatru Polskiego Radia oraz w spektaklach Teatru Telewizji. Na uwagę zasługują inscenizacje takie jak Przy trakcie Antoniego Czechowa w reżyserii Jerzego Antczaka (1959), Pan Puntilla i jego sługa Matti Bertolta Brechta w reżyserii Tadeusza Minca (1964) oraz Rewizor Mikołaja Gogola w reżyserii Witolda Zatorskiego (1969).

Związała się z aktorem Maksymilianem Szackim, z którym była żoną od 1928 roku. Niestety, Wanda Jakubińska zmarła 31 maja 1987 roku w Berlinie Zachodnim.

Filmografia

W filmografii Wandy Jakubińskiej można znaleźć wiele niezapomnianych ról, które pozostawiły trwały ślad w polskiej kinematografii. Poniżej przedstawiamy zestawienie jej filmowych osiągnięć:

  • Strachy (1938),
  • Serce matki (1938) – właścicielka pensjonatu,
  • Profesor Wilczur (1938) – matka chorego chłopca,
  • Gehenna (1938) – matka Ani,
  • Nad Niemnem (1939),
  • Zakazane piosenki (1946) – kobieta w obozie uchodźców w Pruszkowie,
  • Skarb (1948) – Kowalska, sąsiadka Malikowej,
  • Za wami pójdą inni (1949) – znajoma matki Anny,
  • Pierwszy start (1950) – matka Hani,
  • Dwie brygady (1950) – gosposia Borowicza,
  • Młodość Chopina (1951) – dewotka na koncercie Paganiniego,
  • Sprawa do załatwienia (1953) – sekretarka naczelnika,
  • Celuloza (1953) – Jadwiga Łopaczewska, właścicielka pracownik konfekcji męskiej,
  • Trudna miłość (1954) – żona Nalepy,
  • Uczta Baltazara (1954) – chłopka,
  • Autobus odjeżdża 6.20 (1954) – Kowalska,
  • Sprawa pilota Maresza (1955) – gospodyni Maresza,
  • Trzy kobiety (1956),
  • Ostatni strzał (1958) – kobieta w kolejce,
  • Kalosze szczęścia (1958) – kobieta-apostoł w Hyde Parku,
  • Świadectwo urodzenia (1961) – babina (nowela 3. Kropla krwi),
  • Szpital (1962),
  • Kryptonim Nektar (1963) – babcia klozetowa w „Cristalu”,
  • Spotkanie ze szpiegiem (1964) – mieszkanka Szuwarowa,
  • Przerwany lot (1964) – babcia,
  • Popioły (1965),
  • Lenin w Polsce (1965),
  • Piekło i niebo (1966) – babcia małego Ignasia Zasady,
  • Marysia i Napoleon (1966) – dama,
  • Zmartwychwstanie Offlanda (1967) – sprzątaczka,
  • Stajnia na Salvatorze (1967) – sąsiadka Teresy,
  • Szkice warszawskie (1969) – babcia Julka (nowela 1. Allegro),
  • Przygoda Stasia (1970) – baba.

Te różnorodne postacie ukazują bogaty i zróżnicowany dorobek artystyczny Wandy Jakubińskiej, która z powodzeniem łączyła many różne role w swojej karierze filmowej.

Ordery i odznaczenia

Wśród licznych wyróżnień i nagród, jakie zdobyła Wanda Jakubińska, można wymienić:

  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 11 lipca 1955,
  • Medal 10-lecia Polski Ludowej, wręczony 28 lutego 1955,
  • Honorowa Odznaka Miasta Łodzi, przyznana w 1963 roku.

Przypisy

  1. Teatr "Perskie Oko": 2 akty w 15-tu obrazach, 1925 [dostęp 25.09.2023 r.]
  2. Jakubińska Wanda – Artyści [online], 16.05.2018 r. [dostęp 25.09.2023 r.]
  3. a b c Wanda Jakubińska-Szacka, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 10.04.2021 r.]
  4. M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  5. M.P. z 1955 r. nr 103, poz. 1410 - Uchwała Rady Państwa z dnia 28.02.1955 r. nr 0/350 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
  6. Wanda Jakubińska w bazie filmpolski.pl

Oceń: Wanda Jakubińska

Średnia ocena:4.75 Liczba ocen:22