Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu

---

Historia

Muzeum Wsi Radomskiej, założone w 1977 roku, znajduje się na obrzeżach Radomia i stanowi wyjątkowe miejsce, w którym zgromadzono zabytki związane z lokalnym regionem oraz wspaniale ukazano charakter dawnej zabudowy. Ważnym zadaniem tej placówki jest nie tylko gromadzenie, ale również prezentacja architektonicznych skarbów ludowych i mających większą wartość mieszkańców, jakimi są dwory. W muzeum znajduje się specjalnie wydzielona część poświęcona skansenowi bartniczo-pszczelarskiemu.

Jednym z najcenniejszych obiektów jest drew. kościół pw. św. Doroty z Wolanowa, datowany na 1749 rok, który urzeka bogato zdobioną, iluzjonistyczną polichromią ilustrującą wnętrze barokowej świątyni murowanej. Muzeum dysponuje również kolekcją wiatraków, ukazującą różnorodne typy tych charakterystycznych budowli. Oprócz struktur architektonicznych, w obiektach muzealnych znajdują się oryginalne naczynia, a także przedmioty użytkowe, które składają się na codzienne życie mieszkańców dawnej wsi. W skansenie żyją też zwierzęta gospodarskie, takie jak owce i kozy, co pozwala młodszym odwiedzającym lepiej zrozumieć uroki życia na wsi z początku XX wieku.

Muzeum organizuje różne wydarzenia okolicznościowe, takie jak Święto Chleba, Święto Ziemniaka oraz inscenizacje historyczne, które przyciągają dalsze rzesze gości. Usytuowane jest na terenie Obszaru Chronionego Krajobrazu „Dolina Kosówki”. Nazwa ta nawiązuje do prawego dopływu Mlecznej, którego ujście znajduje się tuż przed skansenem. Jest to miejsce obfitujące w rzadkie gatunki roślin, owadów i płazów, a przez rezerwat wiedzie edukacyjna ścieżka.

Muzeum Wsi Radomskiej posiada także zbiór autarkicznej techniki rolniczej, do którego należy jedyny w Polsce zbiór ciągników SAM, produkowanych w wiejskich gospodarstwach (rozwijany od 2008 roku), a także archiwum dokumentujące to specyficzne zjawisko w polskim rolnictwie.

Obiekty

Na terenie Muzeum Wsi Radomskiej znajduje się wiele interesujących obiektów, które przybliżają odwiedzającym życie na wsi w dawnych czasach. Wśród nich można wyróżnić:

• w obrębie zagrody z Chomentowa: chałupa z Chomentowa, piwnica, studnia, spichlerz z wozownią, szopa, sieczkarnia z Janiszewa, ubikacja, bróg z Radomia, stodoła z Borek, obora oraz chlew z Brzezinek Starych,
• w obrębie zagrody z Jastrzębi: chałupa z Jastrzębi, stodoła z Mąkosów Nowych, obora z Dąbrowy Jastrzębskiej, spichlerz z Bartodziejów, studnia z żurawiem z Mąkosów Starych,
• w obrębie zagrody z Kłonówka: chałupa z Kłonówka, studnia z żurawiem z Kazimierzowa, stodoła z Podzakrzówka, spichlerz z Makowa oraz obora z Zawady Starej,
• piec garncarski z Rędocina (rekonstrukcja),
• wiatrak z Wierzbicy,
• kuźnia z Trębowca,
• krzyż z Pionek,
• zagroda biedniacza: chałupa z Bartodziejów oraz kurnik z Kociołek,
• remiza strażacka z Antoniowa,
• w obrębie zagrody z Alojzowa: chałupa z Alojzowa, suszarnia tytoniu i studnia (rekonstrukcje), spichlerz z Rzeczniowa, obora z Alojzowa (rekonstrukcja), stodoła ze Skaryszewa oraz obora ze Starosiedlic,
• dom ludowy z Jedlni-Poświętnego,
• stodoła sześcioboczna z Grójca,
• kuźnia z Rybiczyzny,
• zespół sakralny: kościół parafialny pw. św. Doroty i Jana Ewangelisty z XVIII wieku z Wolanowa, dzwonnica z Wielgiego,
• zespół dworski: kuźnia dworska z Przysuchy, ubikacja i kurnik dworski z Konar, studnia (rekonstrukcje), czworaki z Konar, spichlerz dworski z Wilkowa, dwór z Pieczysk, dwór z Brzeziec, ekonomia z Wilkowa, kaplica z Rzechowa-Kolonii,
• chałupa z Trzemchy Dolnej,
• wiatraki z: Grabowca, Kajetanowa, Dąbrowy Jastrzębskiej oraz paltrak z Gniewoszowa,
• spichlerz z Wierzbicy,
• barcie i ule,
• kapliczka św. Jana Nepomucena,
• w obrębie zagrody z Solca: stodoła, wozownia (rekonstrukcja), obora oraz chałupa,
• młyn wodny z Zajączkowa,
• młyn wodny z Zofiówki,
• tartak z Molend.

Ekspozycję uzupełniają również: amfiteatr, pomost nad bagnami, wieża widokowa, pawilon ekspozycyjny, Scena pod Dębem, ośrodek edukacji muzealnej oraz pawilon kasowy.

Przez teren muzeum przepływa rzeka Kosówka, a w jego obrębie znajdują się stawy, co dodatkowo wzbogaca ofertę turystyczną. Dyrekcja muzeum mieści się w zabytkowym budynku ekonomii z Wilkowa. Należy podkreślić, że jednym z najcenniejszych eksponatów jest duża, XIX-wieczna stodoła sześcioboczna z Grójca, typowa dla podobnych obiektów w regionach Wielkorusi. Interesujący jest również dwupoziomowy kurnik z gołębnikiem z Konar, znany z drugiej połowy XIX wieku, który odzwierciedla style budownictwa występujące na Wyspach Brytyjskich.

Co roku na terenie skansenu organizowane są różnorodne imprezy cykliczne, w tym uroczystości Bożego Ciała, Sobótki, a także festiwal Lato na Wsi.

---

Oceń: Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu

---