Port Lotniczy Warszawa-Radom im. Bohaterów Radomskiego Czerwca 1976 roku, znany wcześniej jako Port Lotniczy Radom czy Lotnisko Radom-Sadków, to międzynarodowy cywilny port lotniczy zlokalizowany w Radomiu. Mieści się on w odległości około 4 km od jego centrum.
Historia lotniska sięga lat 20. XX wieku, kiedy to rozpoczęto jego budowę na terenie Sadkowa. Współczesne użytkowanie tego obiektu obejmuje zarówno działalność wojskową, jak i cywilną. Proces dostosowywania lotniska do potrzeb sektora cywilnego zainicjowano w 2012 roku.
W maju 2014 roku, port lotniczy uzyskał status cywilny i został wpisany do krajowego rejestru lotnisk cywilnych. Od 29 maja 2014 roku administratorem lotniska jest spółka akcyjna Port Lotniczy Radom S.A. Jednakże 27 kwietnia 2023 roku przekształcił się on w port lotniczy Warszawa-Radom, co było krokiem w kierunku dalszego rozwoju. Zarządzany jest obecnie przez polskie przedsiębiorstwo PPL.
Infrastruktura lotniska
Port lotniczy w Warszawie-Radom dysponuje pełną infrastrukturą, która zapewnia sprawną obsługę zarówno pasażerów, jak i samolotów. Droga startowa osiągająca długość 2500 metrów oraz szerokość 45 metrów jest pokryta nawierzchnią asfaltobetonową, co umożliwia bezpieczne i komfortowe starty oraz lądowania.
Na terenie lotniska znajduje się cztery płyty postojowe, z czego dwie z nich przeznaczone są dla cywilnych statków powietrznych. Płyta postojowa usytuowana w pobliżu terminalu jest w stanie pomieścić jednocześnie 11 samolotów – dziewięć należących do kategorii C oraz dwa do kategorii E. Główne usługi obsługowe na lotnisku świadczy firma Welcome Airport Services, która zajmuje się załadunkiem i rozładunkiem bagażu, transportem pasażerów oraz holowaniem statków powietrznych.
W kwestii dostarczania paliw do samolotów odpowiada ORLEN Aviation, zaś obsługę cateringową przejmuje firma Do&Co. Lotnisko przystosowane jest do zapewnienia kompleksowych usług bezpieczeństwa oraz zarządzania obiektem, co stanowi podstawę dla prawidłowego funkcjonowania. Jednym z nowocześniejszych rozwiązań jest system precyzyjnego lądowania (ILS I kategorii), który umożliwia bezpieczne lądowanie, nawet gdy widoczność spadnie do 800 metrów.
Na terenie lotniska mieści się zaplecze techniczne oraz hangary dla statków powietrznych, zarządzane przez 42. Bazę Lotnictwa Szkolnego w Radomiu. Obecnie w wojskowej części portu stacjonują między innymi samoloty PZL-130 Orlik oraz M-346 Bielik. Lotnisko dysponuje także parkingami: krótkoterminowymi P1 i P2, które oferują łączną liczbę 632 miejsc, w tym przestrzeń dla osób z niepełnosprawnością.
W planach jest również budowa parkingu długoterminowego P3 oraz zorganizowanie strefy Kiss&Fly w strefie odlotów, co zagwarantuje wygodniejszy dostęp do terminalu. Na lotnisku znajduje się również parking dla rowerów, a także miejsca postojowe dla autokarów i autobusów, obsługiwane przez firmę APCOA PARKING.
Oprócz tego, dostęp do lotniska zapewniają linie autobusowe, w tym komunikacja miejska, a także dalekobieżne autokary Neobus i RAF-Trans. Miasto łączy lotnisko za pomocą linii autobusowych nr 5 oraz nr 14, co stanowi doskonałe połączenie z głównymi punktami komunikacyjnymi. W kwestii transportu kolejowego, trwa budowa przystanku kolejowego Radom Wschodni, który ma na celu ułatwienie komunikacji między lotniskiem a resztą kraju. Obecnie pasażerowie koleją korzystają z przesiadek na dworcu Radom Główny, aby dotrzeć na lotnisko.
Linie lotnicze i połączenia
Na podstawie danych z października 2024 roku, port lotniczy w Radomiu oferuje regularne połączenia na dwóch trasach, które są obsługiwane przez dwie różne linie lotnicze:
| Linia lotnicza | Kierunek |
|---|---|
| LOT |
Sezonowo:
|
| Pegasus Airlines |
|
| Wizz Air |
|
W sezonie letnim 2024 dostępne były także czarterowe połączenia do popularnych miejscowości takich jak Tirana, Podgorica, Preweza, Heraklion, Ochryda oraz Antalya. Warto zauważyć, że niektórzy touroperatorzy zwiększyli liczbę rejsów z Radomia aż czterokrotnie w porównaniu do zeszłego roku.
Oprócz lotów komercyjnych, port lotniczy w Radomiu obsługuje również rejsy wojskowe, techniczne, szkoleniowe, a także loty biznesowe, medyczne oraz w ramach General Aviation.
Kierunki obsługiwane w przeszłości
W latach 2015-2017 z lotniska Radom-Sadków funkcjonowały różne połączenia lotnicze, które były obsługiwane przez różne linie lotnicze. Poniżej przedstawiono szczegółowe zestawienie dotyczące kierunków operowanych w tym okresie.
| Linia Lotnicza | Kierunek | Okres operowania |
|---|---|---|
| Air Baltic | Ryga | od 1 września do 18 listopada 2015 |
| Czech Airlines | Praga | od 18 września do 26 października 2015 od 20 grudnia 2015 do 22 lutego 2016 (loty z przystankiem w Ostrawie) |
| Sprint Air | Berlin-Tegel | od 18 kwietnia do 29 października 2016 |
| Wrocław | od 18 kwietnia 2016 do 23 marca 2017 | |
| Gdańsk | od 18 kwietnia 2016 do 29 października 2017 | |
| Praga | od 18 kwietnia 2016 do 29 października 2017 | |
| Lwów | od 23 czerwca 2016 do 29 października 2017 |
W kontekście lotniska Warszawa-Radom należy zauważyć, że istnieją kierunki, które były obsługiwane w przeszłości, jednak obecnie nie są już w ofercie. Warto nadmienić, że stan na październik 2024 roku uwzględnia te informacje.
| Linia Lotnicza | Kierunek | Okres operowania |
|---|---|---|
| LOT | Paryż | od 27 kwietnia 2023 do 6 stycznia 2024 |
| Warna | od 14 czerwca 2023 do 27 września 2023 | |
| Skyline Express | Sharm El-Sheikh | od 27 października 2023 do 8 marca 2024 |
Pomimo braku niektórych połączeń, są również kierunki, które po pewnym czasie zostały przywrócone do oferty. Poniżej zaprezentowano zestawienie aktualnych kierunków, które były z powrotem uruchomione przez lotnisko Warszawa-Radom w roku 2024.
| Linia Lotnicza | Kierunek | Data rozpoczęcia połączenia | Obecny okres funkcjonowania |
|---|---|---|---|
| LOT | Preweza | Rok 2023 | Czerwiec – Wrzesień |
| Antalya | Rok 2023 | Maj – Październik | |
| Tirana | Rok 2023 | Czerwiec – Wrzesień | |
| Enter Air | Antalya | Rok 2023 | Maj – Październik |
| Tirana | Rok 2023 | Czerwiec – Wrzesień |
Historia powstawania cywilnego portu lotniczego
2006–2018: Port Lotniczy Radom
W latach 2006-2018 teren, na którym obecnie znajduje się port lotniczy, był własnością Skarbu Państwa i podlegał zarządowi Ministerstwa Obrony Narodowej. Już przed rokiem 2003 lokalni działacze społeczni postulowali o utworzenie cywilnego portu na radomskim Sadkowie. Ministerstwo Obrony Narodowej, w sierpniu 2006 roku, postanowiło wydzielić 3 hektary gruntu na początku działalności cywilnego portu lotniczego. Wcześniej zawiązana została spółka operacyjna pod nazwą „Port Lotniczy Radom” S.A. W latach 2007 i 2008 samorząd miasta Radomia zainwestował 22 miliony złotych na wstępne prace związane z uruchomieniem portu.
W 2008 roku port lotniczy otrzymał pozytywną rekomendację Urzędu Lotnictwa Cywilnego. Z raportu zaopiniowanego przez Politechnikę Wrocławską wynikało, że nawierzchnie lotniskowe na Sadkowie dawały możliwość korzystania z samolotów takich jak Boeing 737-200, Boeing 737-300 oraz Airbus A320-200, bez potrzeby wcześniejszych modernizacji drogi startowej. Wkrótce ogłoszono przetarg na opracowanie Master Planu dla Portu Lotniczego.
Pod koniec lutego 2012 roku zakończono badania środowiskowe na terenie planowanej strefy cywilnej lotniska, po czym spółka wystąpiła do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska o wydanie wymaganej decyzji środowiskowej. Równolegle przygotowano koncepcję zagospodarowania dla lotniska wojskowo-cywilnego oraz program funkcjonalno-użytkowy.
W wrześniu 2011 roku spółka uzyskała zezwolenie na utworzenie lotniska od Urzędu Lotnictwa Cywilnego. Zezwolenie to nakładało na inwestora szereg warunków zgodnych z przepisami krajowymi i międzynarodowymi, włączając w to 14 punktów z załącznika do Konwencji ICAO, po spełnieniu których radomski port lotniczy mógł zostać wpisany do krajowego rejestru lotnisk cywilnych. Certyfikat lotniska użytku publicznego został wydany 14 maja 2014 roku, a 29 maja 2014 roku Radom-Sadków zyskał status w rejestrze lotnisk cywilnych. Od tego momentu zarządzanie lotniskiem powierzono spółce Port Lotniczy Radom. Wiosną 2014 roku zakończono montaż terminalu pasażerskiego, który został zakupiony od portu lotniczego Łódź-Lublinek, zaplanowanego jako terminal tymczasowy. Po raz pierwszy cywilny samolot z Rygi, operowany przez linię Air Baltic, wylądował w Radomiu we wrześniu 2015 roku.
W okresie od września do października 2015 roku czeskie linie Czech Airlines realizowały połączenia z Radomia do Pragi. Od 18 kwietnia 2016 do 29 października 2017 roku linia Sprint Air świadczyła przewozy lotnicze na kilku trasach, wykonując loty maszynami Saab 340.
od 2018: Port Lotniczy Warszawa-Radom
W 2018 roku operatorem portu lotniczego stała się spółka Polskie Porty Lotnicze S.A. Nowoczesny terminal wybudowany na lotnisku stanowi jedną z najnowocześniejszych konstrukcji tego typu w Polsce, zdolną obsłużyć 3 miliony pasażerów rocznie, z przyszłą możliwością rozbudowy do 9 milionów. Odbiór budynku odbył się 27 sierpnia 2022 roku. Przebudowana droga startowa została wydłużona do 2500 metrów, co w połączeniu z nową płytą postojową umożliwia obsługę samolotów używanych przez linie czarterowe oraz niskokosztowe, w tym Boeinga 737, Airbusa A320 oraz A321neo. Lotnisko dysponuje dwoma stanowiskami postojowymi, które umożliwiają obsługę większych samolotów, takich jak Boeing 777, czy Boeing 787.
Do tej pory największym pasażerskim samolotem obsługującym loty z Radomia był Boeing 757-300. 23 sierpnia 2022 roku Polskie Linie Lotnicze LOT zapowiedziały uruchomienie lotów do Paryża, Rzymu i Kopenhagi od kwietnia 2023 roku. 1 września 2022 roku biuro podróży Nekera ogłosiło, że zacznie operować z Radomia, a niedługo potem Itaka zainaugurowała loty również z tego portu lotniczego.
Pierwsza operacja pasażerska odbyła się 27 kwietnia 2023 roku, kiedy to o godzinie 22.00 czasu lokalnego w Radomiu wylądował Boeing 737 MAX 8 Polskich Linii Lotniczych LOT o rejestracji SP-LVD, przylatując z paryskiego lotniska CDG. 28 kwietnia 2023 roku zainaugurowane zostały połączenia z Radomia do Rzymu oraz Paryża. Po zaledwie sześciu tygodniach funkcjonowania portu, 16 czerwca 2023 roku, liczba odprawionych pasażerów przekroczyła 15 tysięcy. Do 5 lipca 2023 roku liczba ta wyniosła już 28 tysięcy, a 20 września 2023 roku przekroczyła 80 tysięcy.
Na koniec roku 2023 lotnisko zamknęło z wynikiem 103 418 obsłużonych pasażerów. Dzięki doskonałemu obłożeniu (powyżej 90%) na trasach do Paryża i Rzymu, LOT ogłosił, że zamierza kontynuować te połączenia w nowym sezonie. Dodatkowo linie Skyline Express wprowadziły połączenia do Egiptu, które są obsługiwane przez samoloty Boeing 757-300. 10 października 2023 roku ogłoszono, że od grudnia tego samego roku operacje z lotniska rozpoczną tanie linie Wizz Air, które ze względu na wysokie obłożenie swoich samolotów prowadzą sprzedaż biletów do końca marca 2025 roku.
Z kolei w czerwcu 2024 roku biura podróży TUI Polska oraz Coral Travel Poland zaczęły sprzedaż biletów First Minute na loty z Radomia do Turcji na sezon LATO 2025. W dniu 1 lipca 2024 roku wprowadzono szereg usprawnień dla podróżnych, takich jak Paczkomat InPost do nadawania przesyłek, poidełka z wodą oraz drukarki dla pasażerów umożliwiające wydruk dokumentów. 8 lipca 2024 roku LOT ogłosił zimową siatkę połączeń z lotniska, która obejmowała Rzym, z trasami we wtorki i soboty w sezonie ZIMA 2025. Na początku sierpnia 2024 roku Itaka rozpoczęła sprzedaż biletów First Minute do Albanii i Turcji w sezonie LATO 2025, a od października 2024 roku biuro podróży Greckie Podróże wprowadziło do oferty wycieczki na Lefkadę na sezon LATO 2025. W listopadzie 2024 roku linia Wizzair zapowiedziała połączenia z Radomia do Larnaki także na sezon zimowy 2025/2026.
Pozostałe obiekty w kategorii "Obiekty związane z transportem i komunikacją":
Wewnętrzna południowa obwodnica Radomia | Lądowisko RadomOceń: Port lotniczy Warszawa-Radom